حذف دفترچه بیمه، تحول اساسی در ارائه خدمات درمانی

بهره‌گیری از خدمات الکترونیکی که زیر سایه پاندمی کرونا توسعه یافت، با حذف ضرورت حضور در مراکز آموزشی، ورزشی، خدماتی و اجتماعی، به اعتقاد شهروندان به ویژه پایتخت‌نشینان از اتلاف وقت، هزینه و انرژی جلوگیری کرد و با کاهش آمدوشد در کلان شهرها از ترافیک وآلودگی شهری به عنوان یکی از مهترین معضلات اجتماعی کاست.

فرآیندی که به اعتقاد برخی صاحبنظران دانشگاهی و همچنین مسئولان در دوران کرونا مورد توجه قرار گرفت و در جهان پساکرونا نیز می‌تواند تداوم یافته و هزینه‌های ناشی از مراجعات حضوری را صرف خدمات اجتماعی و فرهنگی به جامعه کند.

یکی از خدماتی که طی روزهای گذشته در این زمینه توسط سازمان تامین اجتماعی کشور ارائه شد، حذف دفاتر بیمه تامین اجتماعی بود که با جایگزین شدن کارت ملی اتفاق افتاد و مراجعات حضوری به شعب و کارگزاری‌های این سازمان را غیرضرور اعلام کرد.

سازمانی که به عنوان بزرگترین صندوق بازنشستگی ایران بیش از ۵۰ درصد جمعیت کشور را تحت پوشش مقررات حمایتی درمان قرار داده و بدون شک با این طرح ارزشمند حجم عظیمی از آمد وشدهای شهری را کاهش خواهد داد.

بر اساس آخرین آمارها، بالغ بر ۱۴ میلیون نفر از جمعیت کشور به عنوان بیمه‌شده اصلی و بیش از چهار میلیون نفر هم به عنوان مستمری‌بگیر بازنشستگی، ازکارافتادگی و بازماندگان از تعهدات بلندمدت وکوتاه‌مدت بیمه‌ای و درمان بهره‌مند می‌شوند.

با احتساب اشخاص تبعی تحت تکفل این گروه‌ها، در مجموع بیش از ۴۴ میلیون نفر از جمعیت کشور عضو خانواده تامین اجتماعی محسوب می‌شوند و طبیعتا حذف مراجعه حضوری هر یک از این اشخاص برای تمدید و دریافت دفترچه درمان، اقدامی اثربخش بوده که می‌تواند به عنوان یک مدل موفق به همت دیگر نهادها وسازمان‌های اجتماعی وفرهنگی کشور اتفاق افتد.

ساره ۲۸ ساله کارمند اداره پست شهر تهران که ساکن پایتخت است، در این باره به خبرنگار اجتماعی گفت: استفاده از دفترچه درمان تامین اجتماعی که نیازمند تمدید وانتظار در صف‌های طولانی بود، با جایگزین شدن کارت ملی در زمان، وقت، انرژی و همچنین کاغذ صرفه‌جویی می‌کند.

«اقدامی که باید خیلی پیش‌تر از این‌ها اتفاق می‌افتاد و برای کارمندان وکارکنان دولتی و خصوصی به دلیل حذف آمدوشدها و هزینه‌کرد این زمان، یک طرح موثر است.»

این شهروند پایتخت‌نشین معتقد است: این طرح باید یک الگو برای دیگر ارگان‌های دولتی وخصوصی باشد و صرفا زیر سایه سنگین برخی از بحران‌ها نظیر کرونا اتفاق نیوفتد؛ چراکه این روزها با پیشرفت تکنولوژی هزینه‌کرد این زمان، پول و انرژی جز اتلاف نیست.

این طرح اما که از اول اسفندماه اجرایی می‌شود، به گفته مسئولان سازمان تامین اجتماعی زمینه‌ساز تحول اساسی در خدمات درمانی هم خواهد شد.

مصطفی سالاری مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی نیز با بیان این که چاپ و عرضه دفترچه جدید تأمین اجتماعی از اول اسفند، در تمامی شعب و کارگزاری‌های سراسر کشور متوقف می‌شود، گفت:‌ از اول اسفند ماه، بیمه‌شدگان و بازنشستگان با اتمام صفحات دفترچه، نیازی به دریافت دفترچه جدید نداشته و با ارائه کارت ملی می‌توانند به پزشکان ومراکز درمانی اعم از طرف قرارداد وغیرطرف قرارداد تأمین اجتماعی سراسر کشور مراجعه کنند.

وی همچنین با تاکید بر اهمیت استفاده از سامانه نسخه الکترونیک تأمین اجتماعی اظهار داشت: در صورت عدم امکان یا تمایل به استفاده از سامانه نسخه الکترونیک، پزشکان می‌توانند نسخه بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی را در سرنسخه نوشته و سرنسخه پزشکان اعتباری مشابه با صفحات دفترچه‌های کاغذی خواهد داشت. ‌‎

سالاری معتقد است: حذف دفترچه‌های کاغذی و استفاده از سامانه نسخه الکترونیک زمینه‌ساز تحول اساسی در خدمات درمانی خواهد شد و این طرح زمینه‌ساز ایجاد پرونده الکترونیک سلامت و همچنین پیشگیری از هدررفت هزینه‌های غیرضرور خواهد شد.

به گفته این مسئول، عدم نیاز به تمدید اعتبار دفترچه درمان هم که از آغاز خردادماه اجرایی شده بود، طی ماه‌های آتی ۳۹ درصد از مراجعات مردمی به این سازمان را کاهش داد.

حذف دفترچه درمانی و کاهش ۲۱ میلیونی مراجعه به شعب تأمین اجتماعی

حسین امیری گنجه مدیر کل تامین اجتماعی غرب تهران بزرگ نیز ۱۵ بهمن ماه در این باره گفته بود: بر اساس آمار سال ٩٨ بیش از ۲۱ میلیون و ۸۰۰ هزار دفترچه درمانی برای بیمه‌شدگان، بازنشستگان و مستمری‌بگیران و کارفرمایان صادر شده که با اجرای حذف دفاتر درمانی از اسفند ماه سال ٩٩ بیش از ۲۱ میلیون مراجعه به مراکز بیمه‌ای در سال را کاهش می‌دهد.

بنابر اظهارات وی، هر بیمه‌شده یا بازنشسته نیز می‌تواند پیش از مراجعه به مراکز پزشکی، استحقاق درمان خود را از طریق سامانه eservices.tamin.ir یا کد دستوری #۱۶۶۶* دریافت کند. همچنین در صورت عدم دسترسی به اینترنت، پزشکان و بیمه‌شدگان می‌توانند با مراجعه به کد دستوری #۱۴۲۰۴ از استحقاق درمان مطلع شوند.

معاون خرید راهبردی اداره‌ کل درمان غیرمستقیم این سازمان نیز در باره چگونگی استفاده از این طرح گفت:‌ دفترچه‌های درمانی فعلی که در اختیار بیمه‌شدگان قرار دارد، تا اتمام برگه‌های درمانی قابل استفاده بوده و پزشک می‌تواند دستورات خود را بر روی برگه‌های دفترچه صادر کند.

فرهاد خدایی همچنین با بیان اینکه با اجرای حذف دفترچه درمان، پزشکان به سه روش می‌توانند نسخه بیمار را تجویز کنند، ادامه داد: روش اول، استفاده از دفترچه درمانی بیمار است؛ بیمارانی که دفترچه درمانی آن‌ها دارای برگه است، پزشک می‌تواند با استفاده از دفترچه، نسخه بیمار را صادر و بیمار نیز می‌تواند با ارائه به مراکز دارویی و تشخیصی-درمانی خدمات خود را دریافت کند.

وی عنوان کرد:‌ روش دوم، استفاده از نسخه الکترونیک است. برای صدور نسخه به روش الکترونیک، پزشک باید در سامانه نسخه الکترونیک سازمان تأمین‌اجتماعی، به نشانی (ep.tamin.ir) ثبت‌نام و پس از دریافت نام‌ کاربری و رمز عبور نسبت به تولید نسخه الکترونیک اقدام کند.

خدایی با تأکید بر عدم وجود محدودیت برای ثبت‌نام پزشکان در سامانه نام‌برده افزود: تمامی‌ پزشکان اعم از طرف قرارداد و غیرطرف قرارداد می‌توانند در این سامانه ثبت‌نام کرده و نام کاربری دریافت کنند.

وی یکی از مزایای صدور نسخه الکترونیک برای پزشکان را دریافت حق‌السهم ویزیت پزشکان برشمرد و افزود: حق‌السهم ویزیت پزشکان در صورت استفاده و تولید نسخه الکترونیک به صورت برخط توسط سازمان تأمین‌اجتماعی پرداخت می‌شود.

طرحی که شاید نمونه‌ای از استفاده صحیح از فضای مجازی وتکنولوژی روز را نمایش می‌دهد و بدون شک به اعتقاد هر شهروند نیازمند اجرا در هر سازمانی است؛ چرا که شاید بتواند بخشی از هزینه‌های غیرضرور را برای رفاه وتوسعه اجتماعی کشور صرف کند.