به گزارش خبرنگار تاریخ و اندیشه بارز نیوز، خسرو شکیبایی ۷ فروردین ۱۳۲۳ در خیابان مولوی تهران به دنیا آمد. پدرش افسر ارتش بود. خسرو ۱۴ سال بیشتر نداشت که پدر را بر اثر سرطان از دست داد. خسرو قبل از بازیگری در حرفه‌هایی چون خیاطی، آسانسورسازی و کانال‌سازی مشغول به کار شد.
فعالیت تئاتری
۱۹ سال داشت که برای نخستین‌بار روی صحنه تئاتر رفت. مدتی بعد به عباس جوانمرد کارگردان و بازیگر تئاتر معرفی و در کنار او مشغول فعالیت حرفه‌ای شد.
سنگ و سرنا، همه پسران من، شب بیست و یکم و بیا تا گل برافشانیم از جمله نمایش‌هایی است که خسرو در آن‌ها ایفای نقش کرده است.
انتخاب مسعود کیمیایی
در سال ۱۳۵۳ برای اولین‌بار در فیلم کوتاه کتیبه به کارگردانی مجید صالح مقابل دوربین قرار گرفت.
سال ۱۳۶۱ هنگام بازی در تئاتر شب بیست و یکم مورد توجه مسعود کیمیایی کارگردان سرشناس قرار گرفت و نقش کوتاهی در این فیلم ایفا کرد.
اما واقعیت این است که خسرو شکیبایی هم تا قبل از بازی در نقش اول فیلم هامون، شخصیت شناخته شده‌ای نزد مردم و منتقدین نبود. آنچه شکیبایی را جز هنرپیشه‌های برتر تاریخ سینمای ایران کرد بازی در نقش حمید هامون بود. شخصیت حمید هامون آن‌قدر باشکوه بود که به انتخاب نشریه معتبر مجله فیلم به‌عنوان برترین شخصیت تاریخ سینمای ایران برگزیده شد. خسرو شکیبایی هم برای این فیلم جایزه بهترین بازیگر نقش اول هشتمین جشنواره فیلم فجر را دریافت کرد.
برخی منتقدان معتقدند هامون نقطه اوج بازیگری شکیبایی بود و فیلم‌ها و سریال‌های دیگر شکیبایی، هرگز نتوانست جا پای هامون بگذارد.
سرگردان عاشق
حمید هامون فلسفه خوان روشنفکری که مشغول نوشتن رساله دکتری خود درباره عشق و ایمان است با همسر خود مهشید مشکل دارد. او در جست‌وجوی مراد و دوست قدیمی خود علی عابدینی می‌گردد اما او را پیدا نمی‌کند.
آشفتگی روحی او و عشق به همسر، او را به کارهای دیوانه‌واری چون تلاش برای کشتن مهشید و اقدام به خودکشی از طریق رگ زنی وامی‌دارد؛ اما هر دو مورد ناتمام می ماند. هامون سرانجام، مایوس از همه‌جا خود را به امواج دریا می‌سپارد. اما علی عابدینی سوار بر قایق، او را از آب نجات می‌دهد و مانع مرگش می‌شود.
داریوش مهرجویی در این فیلم به دغدغه‌های جوانان روشنفکر پس از انقلاب می‌پردازد. جوان‌هایی که بین دنیاخواهی و معنویت‌گرایی درمانده‌اند. حمید هامون نماد این جوانان است. از سویی اما علی عابدینی شخصیتی است معنوی که تکلیف خودش با خودش روشن و راه معنویت را برگزیده است.
هامون در هشتمین جشنواره فیلم فجر به جایزه بهترین فیلم دست نیافت و این جایزه به فیلم مهاجر ابراهیم حاتمی‌کیا رسید. اما برنده ۶ سیمرغ بلورین و نامزد دریافت ۳ سیمرغ بلورین از همین جشنواره شد. هامون همچنین برنده جایزه ویژه هیئت داوران بهترین فیلم شد.
از نکات به‌یادماندنی این فیلم صحنهٔ کتک‌خوردن بیتا فرهی (مهشید) توسط خسرو شکیبایی (حمید هامون) واقعی است . مهرجویی بی‌آنکه از این صحنه اطلاع قبلی به فرهی دهد، آن را جلوی دوربین برد تا واکنش و شوک ناشی از برخورد، طبیعی از آب دربیاید.
فرهی که تازه از آمریکا به ایران آمده بود، توسط ناصرچشم آذر موسیقی‌دان به داریوش مهرجویی کارگردان هامون معرفی شده بود. قرار بود افسانه بایگان نقش مهشید همسر حمید هامون را در این فیلم بازی کند اما مهرجویی بر این باور بود که زندگی شخصی و فیزیک فرهی که آن موقع ۳۱ سال بیشتر نداشت شباهت بسیاری با مهشید دارد.
سایر فیلم‌ها
بازی در فیلم کیمیا به کارگردانی احمدرضا درویش در سال ۱۳۷۳ دومین سیمرغ بلورین و هنرپیشگی در فیلم سالاد فصل فریدون جیرانی سومین سیمرغ بلورین جشنواره فجر را برای او به ارمغان آورد.
شکیبایی در تیرماه ۱۳۸۷ در دومین جشنواره منتقدان سینمایی به‌عنوان یکی از برترین بازیگران سی‌سال سینمای ایران پس از انقلاب معرفی شد.
شکیبایی همچنین در سریال‌های تلویزیونی چون مدرس، خانه سبز، تفنگ سرپر و روزی روزگاری بازی کرد.
مرگ
شکیبایی ساعت ۴ صبح ۲۸ تیر ۱۳۸۷ در بیمارستانی در تهران بر اثر سرطان کبد و دیابت درگذشت.
