حضور کم‌تعداد پروژه‌های بین‌المللی سینمایی در ایران؛ دنیا ما را به یاد خواهد آورد؟
به گزارش خبرنگار سینمایی بارز نیوز، «رسیدن به تهران ما را کاملا شگفت زده کرد؛ چون تصور خیلی محدودی درباره ایران داشتیم؛ خبرها همیشه درباره مشکلات کشور ایران است نه این که این کشور واقعا چه شکلی است. هیچ کس به من نگفته بود، ایران یک کشور درجه یک، فوق پیشرفته، فوق العاده زیبا و سرسبز است. این کشور از هر جهت باشکوه و دوست داشتنی است.» اینها را جوانا لاملی بازیگر زن هالیوود، که برای ساخت مستند راه ابریشم به ایران آمده بود، بیان کرده است. ایران همواره از دیرباز، مورد توجه کمپانی‌های بین‌المللی ساخت فیلم قرار داشته است اما این لوکیشن کم‌نظیر، در هر برهه از تاریخ خود، مشکلاتی را در پذیرایی از هنرمندان بین المللی به خود دیده است.
تا پیش از انقلاب، بسیاری از کمپانی‌ها، از رشد صنعت فیلم‌سازی در ایران بی‌خبر بودند و به دلایلی چون نبود امکانات و تصور اشتباه عدم‌حضور بازیگران حرفه‌ای در کشورمان، تمایل چندانی به حضور در لوکیشن ایران از خود نشان نمی‌دادند.
پس از انقلاب که روابط سیاسی با کشورهای غربی تا اندازه زیادی گره خورد، کار سخت‌تر شد. تحریم‌ها و ترس از عواقب حضور در لوکیشن ایران، دیگر سد بزرگی بود که مانع از حضور پروژه‌های بزرگ در ایران می‌شد. به همین دلایل، بسیاری از پروژه‌هایی که داستان آنها در ایران می‌گذشت، ترجیح دادند به جای حضور در ایران، دوربین خود را به کشورهای همسایه ببرند.
حال آنکه فیلم‌برداری در ایران هزینه به‌مراتب کمتری را برای کمپانی و تهیه‌کننده آن در پی دارد و دیگر خبری از بسیاری از موانع سنتی که تا پیش از این، سد راه حضور گروه‌های فیلم‌برداری خارجی در ایران بود، نیست.
اگرچه در تمام این سال‌ها، دست جغرافیای ایران در میزبانی از پروژه‌های خارجی، چندان باز نیست اما در طول سالیان اخیر، تعداد بیشتری از پروژه‌های خارجی برای دریافت مجوز به نهادهای قانونی کشور مراجعه کرده‌اند. اتفاقی که باید آن را به فال نیک گرفت و نشانه‌ای از تغییر رویکرد کمپانی‌های فیلم‌سازی بزرگ جهان در شناخت بیشتر از ایران و آگاهی از امنیت بی‌نظیر آن عنوان کرد.
اما جدا از اینکه حضور گروه های فیلم سازی بین المللی در ایران دارای مزایای سیاسی و اقتصادی است، مزیت بسیار مهمتری را نیز در خود دارد؛ معرفی فرهنگ و جاذبه های فرهنگی و جغرافیایی ایران به جهان. در پس این شرایط، جذب گردشگران خارجی با کمترین هزینه و بهترین مواد تبلیغی انجام خواهد شد. ضمن آنکه با ایجاد پیوست های هنری برای حضور فیلمسازان بین المللی، می شود حضور فیلمسازان داخلی را در کنار آنان، الزامی کرد تا در نتیجه آن، علاوه بر اینکه به کسب تجربه توسط سینماگران ایرانی می انجامد، تعاملی سازنده در جهت پویایی سینما و سینماگران ایرانی نیز به وجود خواهد آمد. البته حضور گروه های هنری بین المللی در ایران، بهترین تضمین و شاهد برای نشان دادن وجود امنیت و احترام در کشورمان است.
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به پروژه‌هایی که دوربین خود را به ایران آوردند تا بخشی از فیلم خود را در کشور ما به تولید برسانند.
کاروان‌ها
مهم‌ترین پروژه سینمایی بین‌المللی است که تاکنون در ایران ساخته شده است. این فیلم که از آن به عنوان محصول مشترک ایران، آمریکا، آلمان و فرانسه نام برده می‌شود، در سال ۵۵ توسط جیمز فارگو ساخته شد.
آنتونی کوئین، مایکل سارازیب و کریستوفر لی به ایران آمدند تا در کنار محمدعلی کشاورز و بهروز وثوقی بازی کنند. فیلمی که تماما در ایران ساخته شد اما هیچ‌گاه در سینماهای کشور به روی پرده نرفت.
تاکنون هیچ فیلم خارجی به اندازه کاروان‌ها، تا این اندازه بازیگر سرشناس بین‌المللی به ایران نیاورده است.
جاده ابریشم
جوانا لاملی بازیگر ۷۶ ساله هالیوودی، یک‌بار برای ساخت مستند راه ابریشم به ایران آمد و آن‌قدر از دیدن کشورمان ذوق‌زده شد که حضور دوهفته‌ای او، به دو ماه کشید و او در این مدت، به تماشای برخی استان‌ها و جاذبه‌های باستانی کشورمان رفت و تا امروز در بسیاری از مصاحبه‌های خود، به جادوی ایران اشاره کرده است.
راه ابریشم البته به واسطه ساختار مستند خود، بازیگری نداشت و اگر مصاحبه‌های لاملی درباره جاذبه‌ها و فرهنگ غنی ایران نبود، شاید کمتر کسی متوجه حضور این سینماگر هالیوودی در کشورمان می‌شد.
درست شبیه پسر من
درام ایتالیایی درست شبیه پسر من نیز سال‌ها پیش در ایران جلوی دوربین رفت. به‌طوری که یک‌سوم از این فیلم در ورامین، سنگان و برقان فیلم‌برداری شد.
این فیلم که محصول مشترک ایتالیا، بلژیک و کرواسی است، درباره یک پسر نوجوان افغانستانی به نام اسماعیل است که از جنگ داخلی طالبان در کشورش فرار می‌کند.
در این فیلم که دریافت مجوزهای تولید آن در ایران، ۶ ماه به طول انجامیده است، تیهانا لازوویچ و داوود یوسفی بازی می‌کنند.
پارادوکس
حمد الصراف کارگردان سرشناس کویتی نیز یکی از آخرین فیلم‌های خود را در لوکیشن‌های ایران فیلم‌برداری کرده است.
این فیلم که در شهرهای یزد و چالوس مقابل دوربین رفته است، علاوه بر اینکه جزو ۱۰ فیلم برتر نتفلیکس قرار گرفت، در بسیاری از جشنواره‌ها و جوایز سینمایی از جمله گلدن‌گلاب موفق به خبرسازی و افتخارآفرینی شد.
داستان این فیلم که توسط کمپانی نتفلیکس تولید شده است، درباره مردی است که از سوی برخی از مهاجمان فرار می‌کند و قبل از اینکه زندگی و امنیتش به خطر بیفتد، باید خاطرات عجیب خود را تحت کنترل درآورد.
تهران
پای هندی‌ها هم به فیلم‌سازی در ایران باز شده به طوری‌که قرار است طی سال جاری، تریلر تهران را جلوی دوربین ببرند.
کارگردانی این فیلم را آرون گوپالان برعهده دارد. قرار است آنیل کاپور، بازیگر سرشناس بالیوودی، عهده‌دار یکی از نقش‌های اصلی این فیلم باشد. جان آبراهام، دیگر بازیگر این فیلم است.
جالب آنکه برای فیلمی که هنوز هیچ سکانسی از آن فیلم‌برداری نشده، پوستری با محوریت تونل توحید طراحی شده است.
تهران قرار است در روز جمهوری هند در سال ۲۰۲۳ به روی پرده برود.
