هشدار درباره آسیب جدی که دانش آموزان بعد از بازگشایی مدارس با آن مواجه شدند

اضطراب اول مهر ماه که امسال در ۱۴ فروردین ۱۴۰۱ برای دانش‌آموزان تجربه شد، به گفته برخی کارشناسان حوزه آموزش و والدین به دلیل دوری از محیط واقعی آموزش با تنش و نگرانی شدیدی برای برخی کودکان و نوجوانان همراه شده، اما چگونه می‌توان این اضطراب را مدیریت کرد؟

مدارس سراسر کشور پس از گذشت دو سال از همه‌گیری کرونا در ۱۴ فروردین ماه با ابلاغ مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا بازگشایی شد و آموزش مجازی که به باور کارشناسان با کاهش ارتباطات اجتماعی، حذف فراگیری مهارت‌های زندگی، تضعیف هویت دانش‌آموزی، افت تحصیلی، کاهش میزان یادگیری، تضعیف مهارت خواندن، نوشتن، حل مساله و درک مطلب همراه شده بود را متوقف کرد.

امری که این روزها به اذعان والدین با اضطراب شدید برخی دانش‌آموزان همراه شده و فرزندان را به دلیل برخی عادات رفتاری طی این دو سال برای سازگاری با شرایط جدید و حضور در محیط واقعی آموزش دچار مشکل و با تنش و نگرانی مواجه کرده است. اما چگونه می‌توان این اضطراب و نگرانی را در کودکان و نوجوانان مدیریت کرده و سبک جدید زندگی را در خانواده پذیرفت؟  

روانشناس بالینی و مشاور خانواده در این رابطه اظهار داشت: شیوع کرونا طی ۲ سال اخیر و تعطیلی مدارس، مراکز آموزشی و آموزش آنلاین با تغییر در سبک زندگی و برخی عادات دانش‌آموزان و خانواده‌ها همراه شد.

نرگس نوروزی افزود: با تغییر این عادات پس از ۲ سال، بالتبع بازگشایی مدارس، آموزش حضوری و تطابق با شرایط جدید (حضور در کلاس‌های آموزشی در ساعات معین صبح، حذف کمک پدر و مادر در پاسخگویی به سوالات معلمین و…) برای دانش‌آموزان دشوار و با اضطراب و استرس همراه است.

وی ادامه داد: اضطراب قرار گرفتن در جمع، ارتباط رودررو با معلم و مدیر (به ویژه برای برخی دانش‌آموزان که محیط واقعی مدرسه را تجربه نکرده باشند) و نبود پدر و مادر نیز در این محیط آموزشی باتوجه به حضور دو ساله والدین در کنار فرزندان بر این تنش و نگرانی می‌افزاید.

نوروزی اضافه کرد: “راحت‌طلبی” به عنوان یکی دیگر از موانع سازگاری با شرایط جدید بر نگرانی و تنش فرزندان می‌افزاید. بی‌شک روند آموزش مجازی و تبعات مخرب این شکل از تعلیم (نظیر ورود پدر و مادر در امتحانات و تقلب کردن) در این دو سال فرزندان را تن‌پرور ساخته و استرس طبیعی دوران دانش‌آموزی برای تعلیم و فراگیری را حذف کرده است.

این روان‌درمانگر تاکید کرد: بنابراین ورود به یک شرایط جدید طبیعتا با اضطراب و نگرانی همراه خواهد بود؛ اما این نگرانی به تدریج با گذشت زمان برطرف شده و خانواده‌ها به روال سابق بازخواهند گشت.

الگوبرداری فرزندان از خانواده و ضرورت حفظ آرامش والدین

نوروزی یادآور شد: پدر و مادرها باید در این دوران آرامش خود را حفظ کنند. تنش و نگرانی برخی والدین در این دوران از فرزندان هم بیش‌تر است. این اضطراب و نگرانی را کنترل و مدیریت کنند که در غیر اینصورت به فرزندان به ویژه کودکان مقطع ابتدایی نیز منتقل خواهد شد.

وی تاکید کرد: همچنین در خصوص بازگشایی مدارس و ضرورت تطابق با شرایط جدید با فرزندان گفت وگو کنند. از کلمات و واژه‌های استرس‌زا استفاده نکرده و با برخی عبارات همچون «در مدرسه آموزش می‌بینی، دوستان جدید پیدا می‌کنی و…» آرامش را به کودک و نوجوان انتقال دهند.  

وی با اشاره به گفت وگو با برخی مراجعان در این زمینه یادآور شد: یکی از مادران در روز نخست بازگشایی مدارس با لکنت زبان فرزند مقطع ابتدایی خود مواجه شده و از فرستادن او به مدرسه خودداری کرده و این مساله طی روزهای آتی تشدید شده بود.

نوروزی خاطرنشان کرد: والدین با این قسم از فرزندان هم با آرامش گفت وگو کنند. خصوصیات مدرسه و ویژگی‌های این محیط آموزشی را شرح دهند. در مورد برخی موضوعات نگران‌کننده در خفا صحبت کرده و از بروز اضطراب در حضور فرزندان جدا خودداری کنند.  

به گفته این مشاور خانواده، تنظیم کتب درسی دانش‌آموزان، آماده‌سازی کیف، لوازم التحریر و… نیز از شب گذشته می‌تواند در ایجاد آرامش و کاهش اضطراب و استرس فرزندان نقشی اساسی داشته باشد.

نوروزی افزود: در این دوران همچنین والدین اصول بهداشتی مقابله با کرونا را یادآوری کنند،  اطمینان داشته باشند که تغییرات رفتاری نظیر شب‌بیداری‌ها مانند تغییر عادت‌ها در تعطیلات سه ماهه تابستان و… به مرور زمان اصلاح می‌شود.

آموزگاران باتوجه به تعطیلی دو ساله مدارس با دانش‌آموزان مدارا کنند

وی همچنین با تاکید بر ضرورت مدارا و سازش معلمین با دانش‌آموزان باتوجه به تعطیلی دو ساله مدارس اظهار داشت: این ۲ ماه می‌تواند یک تمرین برای آماده‌سازی کودکان و نوجوانان برای حضور در این محیط آموزشی طی سال‌های آینده درنظر گرفته شود.