در آستانه سال نو، بازار خرید و فروش «ماهی قرمز» برای سفرههای هفتسین ایرانیان داغ شده است. ماهی قرمز گونهای غیربومی در کشور ما است که درصورت ورود به محیطهای آبی طبیعی میتواند بسیار خطرناک باشد چراکه با دیگر ماهیان بومی کشور وارد رقابت تعذیهای میشود.
ماهی قرمز گونهای غیربومی است که با رهاسازی آن در آبهای آزاد میتواند به بسیاری از گونههای محیط زیست آسیب وارد کند. سالیان سال است که کارشناسان محیط زیست نسبت به خریداری ماهی قرمز و رهاسازی آن در آبهای آزاد هشدار میدهند و جامعه را به فرهنگ ایرانی مبتنی بر خودداری از آسیب به محیط زیست سوق میدهند اما بسیاری از بدعتها طی دهههای اخیر در آیین نوروز دیده میشود که یکی از آنها خرید ماهی قرمز برای سفره هفت سین است.
ماهی قرمز یک گونه تهاجمی است
امیرمحمد علمی که ریاست گروه آبزیان آبهای داخلی سازمان محیط زیست را بر عهده دارد، با اشاره به اینکه ماهی قرمز که طی یکی دو دهه اخیر وارد سنت هفتسین ایرانی شده، آسیبهای بسیاری برای محیط زیست ایران به دنبال دارد، میگوید: تکثیر ماهیان قرمز خیلی سریع اتفاق میافتد و به روشهای جنسی و غیرجنسی تکثیر میشوند بنابراین میزان تکثیر این گونه مهاجم بسیار بالاست. از سوی دیگر نسبت به عوامل محیطی از جمله دما، شوری، PH و … مقاومت بالایی دارد. افزون بر اینها، ماهی قرمز از آنجا که میتواند از تخم و لارو سایر آبزیان تغذیه کند؛ یک گونه تهاجمی به حساب میآید.
بیشتر بخوانید:
علمی با اظهار تاسف از حضور ماهیان قرمز در بیشتر تالابها، دریاچهها و رودخانههای کشور گفت:وقتی گونهای وارد آبهای آزاد میشود؛ حذف آنها تقریباً محال است. مخصوصاً برای گونهای مثل ماهی قرمز که به صورت غیرجنسی هم تولیدمثل میکند و ۹۹ درصد زادآوریها ماده میشود. افزون بر اینها، ممکن است ماهیهای قرمز در آبهای آلوده تکثیر و باعث انتقال بیماریها شوند.
نابودی گونههای بومی کشور با تکثیر ماهی قرمز
به گفته امید صدیقی کارشناس گروه آبزیان دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست، ماهی قرمزها مقاومت بالایی در برابر سختترین شرایط محیطی از جمله آبهای سرد و آلوده دارند و ورود آنها به محیطهای آبی کشوراز جمله تالابها، دریاچهها و رودخانهها حیات گونههای بومی کشور را نابود میکند و موجب انتقال بیماریها، کاهش کیفیت آبها و تخریب زیستگاههای آبی کشور میشود.
او از حضور ماهیان قرمز در تالاب های کشور اظهار تاسف میکند و میگوید: در حال حاضر تعداد زیادی از این گونه ماهی وارد تالابهای کشور از جمله شادگان، انزلی، چغاخور، آجیگل، آلماگل و بسیاری از رودخانه های کشور شده است بنابراین خواهشمندیم که مردم از رهاسازی ماهیان قرمز درآبهای آزاد خودداری کنند.
مرگ ماهیهای قرمز قبل از تحویل سال
حسین رفیع فعال محیط زیست نیز میگوید که ما به فرهنگ خود که با طبیعت گره خورده و کمترین آسیب را به آن وارد میکند، افتخار میکنیم اما اکنون سالهاست که ماهی قرمز را وارد سفرههای هفت سین خود کردهایم و بسیاری از این ماهیها قبل از لحظه سال تحویل در تنگ ماهی از بین میروند. بهتر است به اصل آداب و رسوم سفره هفت سین خود بازگردیم و بهجای ماهی قرمز از نمادهای دیگری که از گذشته وجود داشته، استفاده کنیم و سال نو را با از بین بردن یک گونه جانوری آغاز نکنیم.