هیچ نشان موثری از معماری و سبک جمهوری اسلامی در بازسازی میدان امام(ره) نیست

به گزارش استاک، احمد مسجدجامعی در دویست و هشتادو چهارمین جلسه شورای اسلامی شهر تهران با تبریک سال نو و تشکر از تلاش های مدیریت شهری در برنامه های اجراشده در روزهای نوروز گفت: 

امسال با توجه به شرایط دشوار کرونا، کارناوال‌ها با توجه به تجربه دو سال گذشته توفیق نسبی داشتند و از این بابت جای تشکر دارد.

عضو شورای شهر در ادامه افزود: چند نکته را مطرح می‌کنم تا شاید زمینه‌ای شود که دوستان در باره آن ها توضیح دهند و از طرف دیگر هم تجربه‌ای شود برای سال‌های بعد و نیز برنامه‌های دیگر سال 1400.

بناهای شاخص دوره های مختلف تاریخی

وی با بیان این مطلب که در قرن چهاردهم شمسی سه مقطع اواخر دوره قاجار، تمام دوره پهلوی و دوره پس از انقلاب را تجربه کردیم  اظهار داشت: اگر این دوران را به صورت اجمالی و در حد یک تذکر، مرور کنیم می توان گفت چند بنای شاخص از این دوره‌ها داریم. بنای نخست سر در باغ ملی است که برخی فکر می‌کنند مربوط به دوره پهلوی است اما قاجاری است. البته نامی که از پهلوی آمده به عنوان مسئولیت نظام و قزاقخانه است و به همین جهت یک  توپ هم روی آن قرار گرفته اما فرم و شکل بنا قاجاری و ادامه همان سنت معماری قاجاری است. البته بناهای اطراف شورای شهر، خیابان فردوسی و داور در خیابان خیام با نمادهای برگرفته از دوره هخامنشی و رویکرد و روحیه نظامی گری و با کمک مهندسان آلمانی ساخته شده است؛ مانند کاخ دادگستری و بناهایی که در خیابان فردوسی است. توجه به این نمادها در این بناها هم شاید بیشتر مربوط به پهلوی اول است.

شلیک توپ در برج آزادی نیازمند رعایت ملاحظات بیشتری بود

مسجدجامعی در ادامه بنای آزادی را مورد بحث خود قرار داد و به شکل و ماهیت آن پرداخت و گفت: بنای آزادی مربوط به دوره پهلوی دوم است و نوعی دروازه ورودی شهر است که گفته می‌شد دروازه تمدن بزرگ. نکته مهم در باره برج آزادی آن است که نام آن را مردم گذاشتند و نامگذاری آن در شورای شهر طرح نشده است. این نام به لحاظ نشانه شناسی حائز اهمیت است و اتفاقات مهمی درجریان سال های انقلاب و پس از آن  درآنجا رخ داد که فراموش شدنی نیست.

وی گفت: زمانی که می‌خواهیم در میدان آزادی  برنامه‌ای اجرا کنیم باید به بسیاری از ملاحظات توجه کنیم. مثلا شلیک توپ در موقع تحویل سال، سنتی بوده که در زمانی که ساعت در دسترس مردم  نبوده انجام می شده. اشکال هم ندارد که استمرار پیدا کند و مدرن و متناسب با زمان شود. امسال هم که این سنت انجام شد خوب بود اما نیاز به دقت و برنامه‌ریزی بیشتری داشت. درگذشته هم 110 توپ در می‌کردند به نام مبارک امیرالمومنین(ع) که به دلیل هم‌زمانی نخستین غدیر با نوروز بوده است.

عضوشورای شهر با بیان این که سنت شلیک توپ در ساعت تحویل را می‌توان ادامه داد تاکید کرد: مسئله من این نیست که شلیک توپ به برج آسیب اساسی زده و آن را به دو قسمت کرده اینها حرف‌هایی است که باید از نظرکارشناسی بررسی شود، سخن من این است که اگر قرار است سنت را نوآوری کنیم نیازمند مقدمات و مراتبی هستیم که باید درنظر بگیریم و رعایتشان کنیم و از سازمان ذیربط کمک بگیریم.

وی یادآور شد: اینگونه نیست که بگوییم بنای آزادی با صدای شلیک توپ آسیب می‌بیند آن چه بیشتر اهمیت دارد این است که ملاحظات رعایت نمی‌شود. باید گفت زمانیکه توپ شلیک می کنند به آن همه وسائل نظامی که امسال شاهد آن بودیم نیازی نیست. بعلاوه میدان آزادی امروز در حاشیه شهر نیست و در متن شهر جای گرفته، بنابراین اگر قرار است در متن شهر توپ شلیک شود چرا در توپخانه انجام نگیرد که محل تاریخی و اصلی شلیک توپ بوده است و طبعا ملاحظات و موازین معماری-میراثی و دسترسی هم باید مد نظر قرار گیرد.

عضو شورای شهر در ادامه به موقعیت برج میلاد نیز اشاره کرد و با بیان این مطلب که برج میلاد انگار تیری است که قلب آسمان را نشانه گرفته گفت: برج میلاد، بنای شاخص دوره آپارتمان نشینی و بناهای بلند  و از شاخصه های مدیریتی است که در یکی دو دهه اخیر برج سازی را به شدت گسترش داد.

مسجدجامعی در ادامه به بازسازی میدان امام خمینی(ره) اشاره کرد و افزود: امروزه شاهد آن هستیم که میدان امام در حال بازسازی است اما نمی‌دانم سهم جمهوری اسلامی در فرم، شکل و معماری آن چیست؟ اگر دقت کنیم  ضلع جنوبی توپخانه یعنی ساختمان مخابرات، مربوط به دوره پهلوی دوم است. ضلع شرقی آن یعنی بانک تجارت فعلی، قاجاری است و ضلع دیگر را ما عیناً مانند گذشته بازسازی کردیم. بنابراین هیچ نشان موثری  از  معماری و سبک جمهوری اسلامی در این بناها نیست.

نمی‌شود با بخش‌نامه گفت حاجی فیروز اینگونه رفتار کند

وی در ادامه به تغییراتی که در دیگر سنت های مربوط به نوروز پیش آمده پرداخت و در باره آن گفت: ما اصلا سفره هفت سین به معنای امروزی نداشتیم، هفت سین یعنی هفت تا سینی که در هر سینی غله‌ای مانند گندم، جو، عدس و نخود می‌کاشتند و به این ترتیب با طبیعت هم سخن می‌شدند که چه محصولی را برای سال بعد بکارند که بیشتر برکت و طراوت داشته باشد. علاوه بر این زمانی هفت سین، هفت چین و هفت شین و نظایر آن بوده. به هر حال این سنت‌ها در طول زمان متناسب با شرایط تغییر کرده، به عنوان مثال ما ماهی در سفره هفت سین نداشتیم ولی حالا داریم.

مسجدجامعی با بیان این مطلب که چنین موضوعی درباره حاجی فیروز هم مصداق دارد گفت: عمونوروز و حاجی فیروز به هم پیوسته اند. نمی‌شود با بخش‌نامه گفت حاجی فیروز اینگونه رفتار کند، سنت‌ها با چنین بخش نامه هایی عوض نمی‌شود، این ها طبیعت و خاصیت خود را دارند و باید به آن ها دقت داشت.

نقاره خانه ها را در ماه مبارک رمضان و با رعایت مقدمات احیا کنیم

عضو شورای شهر در ادامه و با توجه به حضور شهردار تهران در صحن شورا گفت: حالا که جناب دکتر حناچی آمده‌اند خوب است به روزهای آینده هم نگاهی کنیم. به نظرم لازم است از هم اکنون برای ماه مبارک رمضان برنامه‌ریزی کنیم. اینکه برنامه های اجراشده در نوروز را ارزیابی کنیم خوب است اما جا دارد در باره ماه رمضان امسال صحبت کنیم که اوج زندگی شبانه است.

وی ادامه داد: وقتی می‌گوییم رمضان سال 1400 یعنی 1400 سال از هجرت نبی گرامی اسلام(ص) به مدینه و منشاء مدنیت و شهر نشینی گذشته است. من در برنامه‌های سال 1400 هیچ ندیدم که به این مسئله توجه شود.

مسجدجامعی در ادامه به ارائه پیشنهاد خود در باره نقاره خانه در ماه رمضان پرداخت و گفت:  با توجه به اینکه ماه مبارک رمضان را پیش رو داریم بهتر است در باره این موضوع برنامه ریزی کنیم. نقاره خانه ها را در ماه مبارک رمضان و با رعایت مقدمات احیا کنیم. در ماه رمضان سردر باغ ملی می تواند نقاره خانه  شود که در دوره پیش هم برای بازسازی آن هزینه زیادی شد تا آماده بهره‌برداری شود.

عضوشورای شهر به پیشینه نقاره زنی در تهران و اطراف آن اشاره کرد و یادآورد شد: سنت نقاره زنی در تهران، ری و شمیرانات بوده و مثلا امروز در موزه امام زاده صالح هنوز هم وسائل نقاره خانه هست.

مسجدجامعی درادامه گفت: در رمضان هم مانند نوروز، توپ شلیک می کردند، اما خوب است نقاره زنی هم برای ماه مبارک رمضان باشد که رمضانی متفاوت داشته باشیم به ویژه اینکه کرونا در دوران اوج خود است و مراسم‌ها خود به خود نمی‌تواند در فضای سر بسته برگزار شود. بایستی برای فضاهای شهری؛ برنامه های  همخوان با رمضان را پیش بینی کنیم که مردم را وارد عرصه و صحنه کند.