آرامستان دولاب نيازمند باززنده سازي است نه احياء کارکرد
احمد مسجدجامعي با بيان اين‌كه احيا آرامستان دولاب يعني دفن مجدد در آن تاكيد كرد: آرامستان دولاب نيازمند باززنده سازي است نه احياء کارکرد
به گزارش استاک به نقل از معاونت ارتباطات و امور بین الملل شورای اسلامی شهر تهران احمد مسجدجامعي در دویست و پنجاه و چهارمین جلسه شوراي شهر تهران با بيان اين‌كه احيا آرامستان دولاب يعني دفن مجدد در آن تاكيد كرد: عضو شوراي شهر تهران در سخنان امروز خود در باره لايحه ساماندهي و حفاظت مجمومه آرامستان ها دولاب و پس از سخنان سيد ابراهيم اميني در خصوص اين لايحه گفت: آقای دکتر امینی! بعضی چیزها، رویکرد را نشان می‌دهد. بالاخره آرامستان ظهیرالدوله مهم است و از لحاظ تاریخی، میراثی و نقطه کانونی که قرار گرفته است اهمیت زیادی دارد. اگر امسال همین مجموعه آرامستان های دولاب هم ساماندهي شود خوب است ولی به هر حال گذاشتن نام آرامستان امام زاده عبدالله و ابن بابویه در لایحه مهم است چون رویکرد شورا نشان می‌دهد.
گلايه نوه دكتر سيدجعفر شهيدي
احمد مسجدجامعي افزود: امام زاده عبدالله و ابن بابویه بسیار آسیب دیده است به این دلیل که متولیان فکر می‌کنند ساماندهی یعنی یکسان‌سازی. همه قبرها را از بین بردند و سنگ قبرهای واحد گذاشتند این قبرها هر کدام یک تاریخ، منطق و شناسنامه‌ای دارد اما الان از بین رفته است. من نوه آقای دکتر سید جعفرشهیدی را که خودشان هم معمار هستند و رفته بود در آنجا عکس بگیرد، دیدم؛ او را به کلانتری بردند و البته از رفتار کلانتری به مراتب راضی تر بود تا متولیان موقوفه.
وي با بيان اين كه بخشی از تاریخ تهران در آرامستان های همین منطقه است يادآور شد: سنگ قبرهای خاندان مستوفی را کندند و بردند. یک دفعه به همراه آقای خلیل آبادی رفتیم در قلعه گبری که سنگ های مزار های رها شده در وضعیتی آسیب دیده و شکسته و خرد شده در آنجا بود.
مسجدجامعي ضمن ضمن اشاره به اين كه متن سنگ قبر معنادار است اظهار داشت: محمد قزوینی می‌گوید بعد تاریخ بیهقی، شرح زندگانی من مهم ترین سند به لحاظ ارزش نگارشی است، این سنگ قبر مثلا برداشته شده است. يا به عنوان مثال برای مزار عمادالکتاب، بلاتکلیف است.
حداقل دخالت را داشته باشیم
عضو شوراي شهر تهران در ادامه به توضيح نظرات خود در باره آرامستان‌ها پرداخت و گفت: من تاکید دارم که ساماندهی به معنای یکسان‌سازی نیست ما حداقل تغییر و تصرف را باید در اینجا ها داشته باشیم. این ها میراث و مال مردم است. به تاکید عرض می‌کنم وقتی ما می‌گوییم سامان دهی کنیم بدین معنا است که ما باید حداقل دخالت را داشته باشیم و سعی کنیم این مجموعه حفظ شود. از این جهت به نظرم این پیشنهاد نشان دهنده یک جور رویکرد است هر چند فرمایش خانم دکتر نوری هم درست است که امسال نمی‌رسد ولی این رویکردی است که شورا نسبت به آرامستان های مسلمان‌ها و غیر مسلمان‌ها دارد.
وي در ادامه بيان كرد: به هر حال همه آرامستان ها به صورت یکپارچه مهم و مورد احترام است. در دنیا هم همین نگاه و روال است و از آنها حفظ و حراست می شود و از آن ها در توسعه گردشگری هم استفاده می کنند.
پیشنهاد آقای احمد مسجد جامعی در خصوص لایحه ساماندهی مجموعه آرامستان های دولاب:
به جای احیاء آرامستان ، از عبارت باز زنده سازی استفاده شود
باززنده‌سازي نه احيا کارکرد
مسجدجامعي در ادامه سخنان خود گفت:آقای دکتر امینی! قرار نیست آرامستان قدیمی دولاب دوباره تبدیل به محل دفن اموات شود که آنجا را احیاء کنیم بلکه قرار است آنجا از جنبه تاریخی، میراثی و هنری مورد توجه قرار گیرد. لذا باز زنده سازی برای این معنا مناسب تر است که در حقیقت آن میراث را حفظ و روز آمد کنیم . از واژة احیاء شاید چنین تعبیری شود که دوباره به آرامستان تبدیل می‌شود.
عضو شوراي افزود: به جای عبارت سایر حوزه‌های ذی مدخل در انتهای متن ماده واحده لایحه ساماندهی مجموعه آرامستان های دولاب باید عناوین حوزه ها مشخص شود
مسجدجامعي در ادامه جلسه به سخنان حامد مظاهريان اشاره كرد و گفت: توضیحی که آقای دکتر حامد مظاهریان دادند اين بود که زمین آن آرامستان ها برای سفارت‌خانه‌های دیگر است بنابراین یک طرف آن وزارت خارجه است زیرا ما که نمی‌توانیم با تک تک سفارت خانه‌های خارجی ارتباط داشته باشیم.
وي هم‌چنين به مختصات آرامستان ها اشاره كرد و اظهار داشت: آرامستان دولاب ویژگی هایی دارد که من به برخی از آنها اشاره می کنم. مثلا روی سنگ قبری نوشته شده” کشته شد برای روسیه”؛ شوروی الان 15-14 کشور شده است یعنی خیلی از اینها مثلا گرجستان، ارمنستان، اکراین، روسیه سفید، قزاقستان، قیر قیرستان و آذربایجان، کشورهای مستقل شده اند.
جاي خالي تالار ملل و دیپلماسی شهری
مسجدجامعي افزود: در ارتش انگلیسی‌ها هم اتباع دیگر کشورهای مستعمره آنها بودند. چون انگلیسی‌ها هند شرقی را در اختیار داشتند. تعداد زیادی از سربازانی که در آرامستان های آنها هستند از هند هستند. یعنی شبه قاره هند که الان بنگلادش، پاکستان و هند است. یا مثلا چکسلواکی که الان شده چک و اسلواکی. درآن جا ما حتی قبر کسانی را از عراق و مصر و چین هم داریم. یعنی این آرامستان بسیار خاص و منحصر به فرد است و اینجا جای یک تالار ملل خالی است. میدانید که در دوره هخامنشی در تخت جمشید یک تالار ملل داشتیم که آنجا مجسمه،تندیس و طرح‌های برجسته ای وجود دارد که کاملا نشان می‌دهد که هرکدام آنها یک نوع لباس دارند و یک نوع هدیه آورده اند و نماینده یک ملت هستند و هر کدام یک بسته دستشان است که ویژگی آن کشور را نشان می‌دهد.
عضو شوراي شهر از بيان ويژگي‌هاي آرامستان دولاب نتيجه گرفت: آنجا به لحاظ دیپلماسی شهری که در شهرداری زیاد حرفش را می‌زنیم بهترین نقطه است. دست کم بیش از 25 کشور در آنجا کسانی رادر زیر خاک دارند. می‌گویند انسان هر جا كسي را زیرخاک داشته باشد به آنجا دلبستگی دارد.
ساختمان فعلی وزارت خارجه برای موزه دیپلماسی مناسب تر است
وي در ادامه گفت: اتفاقا به آقای مظاهریان می‌گفتم اگر بخواهید در تهران امروز جای مناسبی برای وزارت خارجه جانمایی شود، خوب است در محله دولاب باشد و ساختمان فعلی در محوطه باغ ملی را همان موزه دیپلماسی کنیم که در اسناد دولت های پیشین آمده است. این مجموعه ظرفیت ایجاد تالار ملل را دارد. زمانیکه اینها را می‌بینیم طبیعی است که باید وزارت خارجه در تصمیم گیری ها حضور داشته باشد.
مشاركت ساكنان محل و بزرگان ديني اديان در تصميم‌گيري‌‌ها
مسجدجامعي با بيان اين موضوع كه احترام به ادیان اقتضا می‌کند بزرگان دینی آنها در این قضیه مشارکت داشته باشند تاكيد كرد: محلی‌ها هم لازم است در این موضوع مشارکت داشته باشند. دیدارهایی که من با مرحوم حجت الاسلام سید مهدی طباطبایی، به جهت شخصیت برجسته محلی ایشان، داشتم برای رسیدن به اجماع محلی بود. درست است که ایشان شخصیت ملی بودند، نماینده مردم تهران بودند، نماینده مشهد بودند اما ساکن قدیمی محله و مورد اعتماد محله ای ها بود. منظورم آن است كه بايد به اهالي محل هم صحبت شود و آنها را مشاركت دهيم. من می‌گویم این بند را از حالت ابهام در بیاوریم و شفاف کنیم و پیشنهاد می‌کنم وزارت خارجه در این تصمیم گیری ها مشارکت داشته باشد.
عضو شوراي شهر تهران در ادامه گفت: اول اینکه می‌گویید تمام این کارها انجام شده، پس چرا لایحه را به صحن شورا آورده اید؟ شما که در کمیسیون ها هستید مثلا می‌گفتید تمام کارها انجام شده است. چرا به صحن شورا بیاید؟ من در همین جا پیشنهاد می‌دهم گزارش بازسازی و بازپیرایی میدان توپخانه را بیاورید. پس فردا نگوییم تمام کارهای آن انجام شده است. طرح‌های کلان شهری دیگر را هم بیاورید.
وي افزود: در مورد قسمت دوم قضیه؛ بايد بگويم كه اجمال بحث آقای علي اعطاء این است که ما “حداقل دخالت” را در آرامستان دولاب داشته باشیم این بحث خیلی کارشناسانه است. اصولا در اموری که مربوط به مردم است باید کار مردم را به خودشان سپرد. انگار کار که دست ما می‌افتد دیگر هر کاری مجاز می شود. بالاخره این کار مردم است، خانواده‌های مسیحی، ارمنی، آشوری ایرانی و کشورهای دیگر در این جا کسی را دارند. آنها دین و آئین خود را دارند، روحانی خود را دارند.
مسجدجامعي در ادامه به برخي ويژگي‌ها و كمبودهاي آرامستان دولاب پرداخت و گفت: بله در آنجا یک فضای سبز هست و احتیاج به یک چاه آب دارد که این فضاي سبز، هم‌چنان سبز و زنده بماند. آنجا تابستان ها با آتش سوزی بوته های خشک بر اثر گرما مواجه می شود چون آب نمی‌رسد. موضوعي كه هست این است که از نوع دخالت‌هایی که در آرامستان هایی که برای نمونه آقای خلیل آبادی از آرامستان های ری گفتند انجام دادیم و الان می‌گوییم چرا این اقدامات صورت گرفته است، انجام ندهیم. حالا بحث این است که در عرصه آرامستان های دولاب این کار ها را نکنیم.
سنگ‌قبرهايي كه سند است
عضو شوراي شهر تهران با بيان اين‌كه سنگ‌هاي قبر آرامستان دولاب، فقط سنگ قبر نیست، بلكه سند است اظهار داشت: اين سندها وجوه مختلفي دارند. مثلا سنگي مي‌گويد کسی که در اینجا بوده به‌عنوان مثال بنیانگذار طب نوین در ایران و مدرس دارالفنون و اهل پروس بوده که الان به آن اتریش می‌گویند. يا مثلا اين سنگ قبر مشخصات سربازي تونسی و یا مراکشی بوده كه چون ایتالیایی‌ها اینجا بوده اند، او در لشگر یا در کنار ایتالیایی ها و یا فرانسوی ها بوده و بدین گونه کشته شده است.
وي در ادامه افزود: این که روي سنگ قبري می‌نویسد کشته شد برای روس، کشته شد برای لوئی همه سند است و اصلا نوع نگاه آن ها را نشان می‌دهد. نوع نگاه آن ها را به جنگ نشان می‌دهد، نوع نگاه آنها به کشورشان را نشان می دهد و اینها را نمی‌توان تغییر داد و در تاریخ دست برد. این حرف خیلی کارشناسانه است من عرض می کنم شما بنویسید هیچ گونه مداخله فیزیکی در عرصه درونی آرامستان ها مجاز نیست. در عرصه درونی و نه در عرصه بیرونی و اصلا بگویید تبدیلش به چیز دیگری جز آرامستان ممکن نیست. این کارها بالاخره نگاه مدنی می‌خواهد و نگاه مدنی يعني مشاركت دادن معتقدان به آن ادیان ، روحانیت آن ادیان، اهالی محل و مناسبات خارجی و داخلی که همه این ها باید در نظر گرفته شوند و من از این دفاع می‌کنم.
عضو شوراي شهر تهران ضمن بيان اين موضوع كه مطالعات آنجا هنوز خیلی ناقص است يادآورد شد: تصور من این است که دست کم بیش از 25 ملت به معنای جدید در آنجا داریم و اینجا مي‌تواند یک شناسنامه جهانی داشته باشد. این همه آدم‌هایی که در آنجا دفن هستند نشاندهنده جهاني بودن آن است.
لزوم راه‌اندازي يك سايت براي آرامستان دولاب
مسجد جامعي در ادامه به موضوعات مطالعاتي مربوط به آرامستان دولاب پرداخت و گفت: مطالعات آنجا در حد اینکه بگوییم سرویس بهداشتی ندارد نیست، سطح بحث را کاهش ندهیم. اینها حرف‌های روشنی است اما در عین حال عمومی است. یک بند به این سند اضافه اضافه کنیم. مطالعات دائمی راجع به پیشینه این مکان و کسانی که در آنجا مدفون هستند و چرایی آن. یعنی این بخش می‌تواند سایت‌های جهانی داشته باشد. کسانیکه اینجا بودند مثلا فرزندانشان، هموطنانشان و همشهریانشان بدانند آنها که بوده اند و دسترسی به آن جا و آن اطلاعات چگونه امكان‌پذير است. وي در پايان با تاكيد بر اين راه اندازی یک سایت و مطالعات درباره این آرامستان لازم است گفت: این کار هنوز در مراحل اولیه است و ضروري است شهرداری گروهی را برای این کار بگذارد. قبلا عرض کردم اینجا می‌تواند یک تالار ملل داشته باشد می‌تواند مبنای دیپلماسی شهری با بسیاری از پایتخت‌های دنیا باشد و نیاز به مطالعات بیش‌تری دارد که شهرداری این را انجام دهد. به نظرم این بند جدید را هم به آن اضافه کنید.
