محمدحسن نجمی: اولین مناظره دو نامزد ریاست‌جمهوری در مرحله دوم انتخابات قرار بود دو ساعت باشد، اما دو ساعت و نیم بود؛ مناظره‌ای که قرار بود مسعود پزشکیان و سعید جلیلی دو طرف آن باشند، اما یک طرف دیگر هم از اواسط برنامه اضافه شد که همان مجری بود؛ مهدی خسروی نه فقط به عنوان یار کمکی سعید جلیلی، بلکه فراتر از آن، به عنوان پای سوم مناظره وارد مباحث می‌شد.
مجری به نفع جلیلی وارد مناظره شد /یک دوپینگ بی نتیجه
مجری صدا و سیما در ابتدای مناظره کار خودش را خوب آغاز کرد که نوید یک اجرای بی‌طرفانه را می‌داد؛ اما با گذشت کمتر از نصف زمان برنامه، وقتی سعید جلیلی در پاسخ به پزشکیان دچار گیجی و سردرگمی شد، مجری صدا و سیما وارد ماجرا شد تا بتواند به جلیلی برای جمع و جور کردن خودش کمک کند؛ دوپینگی که برای جلیلی فایده‌ای نداشت و نتوانست او را از وضعیتی که در آن گرفتار شده بود نجات دهد.
از ابتدای مناظره، پزشکیان با رویکردی متفاوت از برنامه‌های پیشین که با حضور نامزدهای پوششی برگزار می‌شد، وارد میدان شد. او صریح و بدون لفافه از بی‌اخلاقی‌های کمپین جلیلی گفت و از پول‌پاشی‌های صورت گرفته برای تخریب خود و خانواده‌اش گفت.
پزشکیان هم جلیلی را عقب راند هم ناک اوت کرد
پزشکیان در طول مناظره توانست چندین مرتبه جلیلی را از طریق نقطه ضعف‌اش در دام بیندازد؛ نقطه ضعف جلیلی سخنرانی و اطاله کلام است که حرفی قابل فهم هم از بطن آن بیرون نمی‌آید؛ همین امر باعث شد تا وقتی جلیلی از برنامه داشتن صحبت می‌کرد، پزشکیان بتواند او را مکررا به چالش بکشد و از او بپرسد برنامه‌ات چیست؛ سوالی که جوابش هم یک جمله بود: «ما برنامه داریم».
اوج این موضوع وقتی بود که جلیلی همان حرف‌های قبلی خود را مبنی بر اینکه برنامه دارم و باید آمریکا را از تحریم پشیمان کنیم، تکرار کرد؛ در این بخش پزشکیان توانست جلیلی را گوشه رینگ بندازد و چپ و راست او را با طرح این سوال که «راه حل شما برای برجام و FATF چیست»، نه تنها به عقب براند که او را ناک‌اوت کند.
البته این مختص به این موضوع نبود؛ هرگاه جلیلی در برابر این سوال پزشکیان که «برنامه‌ات چیست؟» قرار گرفت، به همین شیوه پاسخ داد و تنها به گفتن اینکه «ما برنامه داریم» بسنده کرد. جلیلی که به ندرت مخاطب سوالات چالشی مجری صدا و سیما یا همان طرف سوم مناظره قرار کی‌گرفت، در همان معدود دفعات نیز، پاسخ‌هایی ارائه داد از جنس پاسخ‌هایش به سوالات پزشکیان.
پزشکیان حرف زد، جلیلی احسنت گفت
جلیلی تا وقتی تحت فشار سوالات پی در پی پزشکیان قرار نگرفته بود، یک تاکتیک دیگر داشت؛ او در پاسخ به سوالاتی که می‌توانست بدل به نقطه ضعف و امتیاز منفی برایش شود را، با تایید سخنان پزشکیان آغاز می‌کرد تا از این ناحیه تحت فشار قرار نگیرد؛ به عنوان مثال وقتی موضوع گرد حق اعتراض، فیلترینگ، اعتراضات صنفی و … بود، او سخنان پزشکیان را با کلماتی چون «احسنت» یا «درست است» تایید می‌کرد تا از پاسخ مستقیم فرار کند و به صورت یکطرفه سخن بگوید.
طبق آماری که برخی کاربران فضای مجازی منتشر کردند، جلیلی حداقل ۱۲ بار سخنان پزشکیان را تایید کرده و مورد قبول خود دانسته بود.
نفت را چند می فروشید؟
در طول مناظره پزشکیان توانست حداقل دو مرتبه جلیلی را اصطلاحا گیر بیندازد؛ یک بار وقتی با افتخار از فروش نفت صحبت می‌کرد، پزشکیان تخفیف‌های سنگین به مشتریان نفتی را به میان آورد و از جلیلی پرسید نفت را چند می‌فروشید؟ و جلیلی از پاسخ طفره رفت و نهایتا وقتی پزشکیان چندین بار آن را تکرار کرد، جلیلی یک قیمتی را اعلام کرد و پزشکیان هم واکنشی شبیه به واکنش‌اش به سخنان زاکانی مبنی بر کنار نرفتن در انتخابات نشان داد.
خنده های عصبی سعید جلیلی /او آرامش را از دست داده بود
به غیر از این مورد در دقایق انتهایی برنامه، سعید جلیلی دیگر آرامش نداشت و خنده‌ها و زبان بدنی عصبی داشت؛ او مدام به محاسن خود دست می‌زد و آرامش نداشت؛ وقتی پزشکیان در سخنانش او را به چالش کشید، جلیلی بعد از ناموفق بودن تلاش‌هایش برای قطع سخنان رقیب، به صندلی تکیه می‌داد و خنده‌ای عصبی بر چهره خود نمایان می‌کرد. اوج این استرس جلیلی زمانی بود که در آخرین فرصت برای جمع‌بندی وقتی آغاز به سخن کرد، دوباره به بینندگان سلام کرد.
مجری بازهم به نفع جلیلی وارد شد
در دقایقی پایانی مناظره صحنه‌های عجیب دیگری نیز رخ داد؛ زمانی که نوبت به جمع‌بندی نهایی رسید، جلیلی از زمان خود استفاده کرد و هنگامی که پزشکیان آغاز به سخن کرد، جلیلی به صورت مداوم وارد کلام او می‌شد و اجازه نمی‌داد صدای پزشکیان به مخاطب برسد. او سعی داشت تا با عصبی کردن پزشکیان بتواند رشته کلام او را پاره کند اما مجموعا ناموفق بود؛ نکته عجیب‌تر این بود که مجری صدا و سیما نسبت به این اقدام جلیلی هیچ واکنشی نداشت و تذکری از این جهت که جلیلی به واسطه اتمام فرصتش نباید صحبت کند، مطرح نکرد و با سکوت خود اجازه داد برادر وحید جلیلی، قائم‌مقام صدا و سیما هر کاری که می‌خواهد انجام دهد.
مناظره همزمان پزشکیان با یک کاندیدا و یک مجری
در جمع‌بندی مناظره ۱۵۰ دقیقه‌ای شب گذشته باید گفت که پزشکیان اجازه پیروزی به دو رقیب خود یعنی سعید جلیلی و مجری صدا و سیما نداد؛ جلیلی نتوانست پزشکیان را به چالش بکشد و در عوض خودش به چالش کشیده شد؛ مجری هم که پس از پرسش از جلیلی سکوت کامل داشت تا او سخنانش را بگوید، در موقعیت مشابه با پزشکیان به دفعات کلام او را قطع می‌کرد تا پرسشی در تضاد با آنچه پزشکیان می‌گفت مطرح کند؛ مشخصا در موضوع سیاست خارجی مشخص بود؛ وقتی پزشکیان مشغول طرح نظراتش بود، دفعات متعددی سخنان او را قطع کرد و پرسید که اگر طرف مقابل به تعهداتش عمل نکند یا نخواهد سر وعده‌هایش بماند شما چه می‌کنید؛ و در مقابل وقتی جلیلی مشغول گفتن این بود که بدون برجام و FATF می‌توان کشور را اداره کرد، یک بار از او نپرسید که برنامه‌اش برای رفع این چالش‌ها چیست و برنامه‌اش بر روی زمین چیست؟
