جابجایی «حلقه اول» یاران رئیسی از پُستی به پُست دیگر /اصلاح کابینه شاید وقتی دیگر! +جدول

نیلوفر مولایی: دو سال و اندی از تشکیل کابینه ابراهیم رئیسی می‌گذرد، کابینه ای که تا به امروز تغییر و تحولات زیادی را به خود دیده است، اندک افرادی به طور کامل از کابینه خارج شده اند و اکثریت آنها فقط صندلی هایشان تغییر کرده اما در حلقه یاران رئیسی باقی مانده اند.

برخی دولتمردان چون حجت الله عبدالملکی، حمید سجادی و یوسف نوری که زیر فشار برای برکناری یا استیضاح بودند، زودتر پیشدستی کرده و از ادامه حضور در دولت سیزدهم استعفا دادند اما این نقطه خروج شان از کابینه ابراهیم رئیسی نبود و بعد از مدتی با عنوانی جدید به کابینه رجعت کرده اند تا حلقه مدیران دولت سیزدهم با کمترین تغییر ماندگار باشند. برخی دیگر اما تا این لحظه از دولت کنار گذاشته شده و مناسباتی با دولت سیزدهم ندارند.

فاطمی امین مشاور شد؛ عبدالملکی دبیر شورای عالی مناطق آزاد!

روز گذشته خبرگزاری اصولگرای تسنیم اعلام کرد که یوسف نوری، وزیر سابق آموزش و پرورش استانداری مازندران شد. نوری که سوابقی چون ریاست سازمان آموزش و پرورش استان ایلام، مدیرکل برنامه و بودجه وزارت آموزش وپرورش و معاون اجرائی معاون توسعه مدیریت دانشگاه علوم پزشکی در کارنامه خود دارد، در فروردین ماه 1402، پس از جنجال ها بر سر حواشی عدم پرداخت حقوق فرهنگیان در اسفندماه 1401 و عدم اجرای قانون رتبه بندی معلمان از سمت خود استعفا کرد. هر چند که برخی رسانه‌ها از عزل او خبر می دادند و استعفا را پوششی برای تلطیف کردن تغییرات دولت عنوان کردند.

سید محمود حسینی‌پور نیز که استاندار مازندران بود و سابقه ریاست هیئت تخلفات اداری دیوان محاسبات کشور را در کارنامه خود دارد، روز گذشته به سمت ریاست دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه به مفاسد اقتصادی منصوب شد و جای خود را به یوسف نوری داد.

پیشتر نیز چنین جابجایی ها در دولت را شاهد بوده ایم، چه آنکه حجت عبدالملکی نیز که سکان وزارت راه را با رأی نمایندگان به دست گرفته بود بعد از چندماه زیر تیغ مجلسی ها رفت و پیش از آنکه از سوی مجلسی ها استیضاح شود یا رئیسی مجبور به عزل او شود، متن استعفایش را در توئیتر علنی کرد. عبدالملکی اما از جمله افراد محبوب همان حلقه اول نزدیک به رئیسی است که خروج کامل از دولت نکرد و اینبار در قالب دبیر شورایعالی مناطق آزاد بر صندلی سعید محمد تکیه زد.

یا در نمونه ای دیگر سیدرضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت از چهره‌های اقتصادی کابینه ابراهیم رئیسی است که دورانی پرحاشیه در این وزارتخانه داشت. او دو بار توسط نمایندگان مجلس استیضاح شد؛ اگر چه فاطمی‌امین اولین‌بار توانست رأی موافق نمایندگان را بدست بیاورد و از استیضاح بگریزد، اما پس از افشای واگذاری خودروهای شاسی بلند به نمایندگان و مسئله واردات خودرو، برای دومین بار نتوانست رأی اعتماد نمایندگان را به دست آورده و استیضاح شد. نکته جالب، این است که 10 روز پس از استیضاح فاطمی‌امین، ابراهیم رئیسی او را به سمت مشاور رئیس‌جمهور در نظارت بر روند اجرای طرح‌های تولیدی منصوب کرد.

در جدول زیر روند تغییرات و جابه‌جایی‌های مدیران دولت سیزدهم را مشاهده می‌کنید.

سعید محمد کاملا از دولت منفک شد /ساداتی نژاد درگیر پرونده های فساد!

در این میان، برخی دیگر از چهره‌هایی هم بودند که پس از آنکه مُهر برکناری بر پرونده شان زده شد، راهشان از دولت ابراهیم رئیسی جدا شده و دیگر همکاری با رئیس دولت سیزدهم نداشتند. مهر ماه 1401، سعید محمد، دبیر شورای عالی مناطق آزاد از سمت خود برکنار شد. سعید محمد که یکی از گزینه‌های پیشنهادی ابراهیم رئیسی برای سکانداری وزارت راه بود، فقط یک سال توانست با دولت سیزدهم همکاری کند و اکنون به یکی از منتقدان دولت تبدیل گشته است.

مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه و سید جواد ساداتی‌نژاد، وزیر جهاد کشاورزی از دیگر چهره‌هایی بودند که با به صورت ناگهانی با حکم ابراهیم رئیسی تغییر کردند. هر چند که علت تغییر میرکاظمی بیماری وی اعلام شد اما برخی از گمانه‌زنی‌های فعالان سیاسی و اقتصادی حاکی از خبرهای دیگری بود. چنانچه، رضا غلامی یکی از چهره های اقتصادی فعال در فضای مجازی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پس از آن ‌که رئیس جمهور محترم، حذف ارز ۴۲۰۰ را از علل افزایش شدید تورم در سال ۱۴۰۱ اعلام کردند، آقایان ساداتی نژاد و میرکاظمی برکنار شدند.» این تحلیل از آن جهت قابل تامل بود که میرکاظمی جزو مهم ترین مدافعان حذف ارز ۴۲۰۰ بود.

علت برکناری ساداتی‌نژاد اما افشای پرونده نهادهای دامی و افزایش قیمت‌های کالاهای اساسی عنوان کردند.فساد چای دبش نیز از جمله حواشی پرماجرای دوران وزارت او بود.

حال فارغ از علت برکناری میرکاظمی و ساداتی‌نژاد به نظر می‌رسد دولت ابراهیم رئیسی خواهان حفظ حلقه اصلی دولت بوده و علی رعم تغییراتی که ایجاد کرده است، افراد صرفا در پست‌های درون کابینه جابه‌جا شده و تغییری در حلقه های اولیه نزدیک به رئیسی رخ نخواهد کرد.

۲۷۲۱۵