مارپیچ سکوت تعداد بیننده تلویزیون چه تبعاتی دارد؟
روز سهشنبه ـ ۲۳ آبان ماه ـ سایت روابط عمومی معاونت سیما در گزارشی از جذب ۶ میلیون بازدید توسط برنامه «پاورقی» در پلتفرم تلوبیون خبر داد و این برنامه را به عنوان پرمخاطبترین برنامه تلویزیونی در تلوبیون معرفی کرد.
در این گزارش همچنین از «محرمانه» به عنوان پربازدیدترین سریال و از «شهروند و مافیا» و «خودمونی» به عنوان دومین و سومین برنامه پربازدید غیرنمایشی در جایگاههای بعد از «پاورقی» نام برده شده بود.
این گزارش پایگاه اطلاعرسانی سیما که البته ساعتی قبل از آن در پایگاه اطلاعرسانی شبکه دو (شبکه پخشکننده «پاورقی») منتشر شده بود، از سوی روابط عمومی پلتفرم تلوبیون منتشر نشد. و البته مدتی است آمار بازدیدهای برنامهها و سریالها در تلوبیون، از سوی برخی رسانهها به عنوان جایگزینی برای آمارهای رسمی مرکز تحقیقات صداوسیما استفاده میشود.
استناد به این آمار به جای نتایج نظرسنجیهای مرکز تحقیقات، به این علت است که نتایج نظرسنجیها که در سالهای اخیر بسیار اندک و کمشمار به انتشار عمومی رسیده، به ندرت و به صورت گزینشی در دسترس خبرنگاران قرار میگیرد و به نوعی میتوان گفت رسانهها به ناچار از آمارهای تلوبیون استفاده میکنند.
این در حالی است که معاونت سیما طبعا از بخشهای اصلی سازمان صداوسیما به شمار میرود که به آمارهای جامع از میزان بیننده و رضایتمندی از محصولات مختلف تلویزیونی دسترسی دارد و توقع افکار عمومی از روابط عمومی، نه استناد به آمارهای تلوبیون، بلکه استناد به نتایج رسمی نظرسنجیهای مرکز تحقیقات رسانه ملی است.
آمار بازدید برنامهها و سریالها در تلوبیون البته یک ایراد اساسی نیز دارد. این پلتفرم با وجود استفاده قابل توجه کاربران علاقمند به برنامههای تلویزیونی، تنها در دسترس افرادی قرار دارد که مهارت و امکان استفاده از اینترنت را داشته باشند.
بنابراین آمارهای تلوبیون اگرچه همچنان در شرایط غیبت آمارهای رسمی مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما، برای رسانهها اصطلاحا «کارراهانداز» است، اما جای آمارهای رسمی حاصل از نظرسنجیهای علمی را نمیگیرد و از زیرمجموعههای سازمان صداوسیما نیز این انتظار نمیرود که به آمارهای غیررسمی تلوبیون استناد کنند.
در نهایت همچنان این انتقاد به مدیران ارشد رسانه ملی وارد است که چرا طی دو سال اخیر، به ندرت دست به انتشار نتایج نظرسنجیهای مرکز تحقیقات سازمان زدهاند و آمارهای آن را که از گوشه و کنار خبر میرسد طی این مدت مطابق روال منظم گذشته، تهیه شده و در اختیار مدیران قرار گرفته، پنهان کردهاند.
۲۲۰