پریسا عباسی– محققان فاش کردند انفجار بزرگ آتشفشانی که سال گذشته در زیر آب در کشور تونگا اتفاق افتاد، قابل مقایسه با قوی‌ترین انفجار هسته‌ای است که توسط آمریکا به وقوع پیوسته است.
با توجه به گزارش‌های شاهدان عینی و اطلاعات به دست آمده از داده‌های جزر و مد، ماهواره‌ها، آسیب‌ها و شدت تخریب‌ها، از جمله شکسته شدن پنجره‌ها، و منابع دیگر، قدرت فوران آتشفشان هونگا در منطقه هونگا تونگا که در ۱۵ ژانویه ۲۰۲۲ رخ داد و در سرتاسر جهان احساس شد، مورد محاسبه قرار گرفت و دانشمندان به این نتیجه رسیدند که انرژی آزاد شده در اثر این آتشفشان معادل ۱۵ مگاتن TNT بود.
این انفجار تقریبا هزار برابر قوی‌تر از بمبی بود که در سال ۱۹۴۵ بر روی هیروشیما انداخته شد و برابر با قدرت بمب Castle Bravo، قوی‌ترین بمب منفجر شده ایالات متحده در بیکینی آتول در سال ۱۹۵۴ بود.
تیم تحقیقاتی مستقر در آمریکا و نیوزیلند، اعلام کردند که این رویداد آتشفشانی که در فاصله ۶۵ کیلومتری جزیره اصلی این کشور اتفاق افتاده، علاوه بر فوران و پرتاب ستون‌های آتشفشانی عظیم به استراتوسفر، انفجارهایی از بخار نیز تولید کرد که صداهای مهیبی ایجاد کرده و در عین حال عامل اصلی ایجاد سونامی بود.
محققان این رویداد را براساس ترکیبی از منابع به‌دست آمده، شبیه‌سازی رایانه‌ای کرده‌اند. این شبیه‌سازی‌ها نشان می‌دهند که ارتفاع موج در سواحل غربی جزیره توفوا به ۴۵ متر رسیده است. این نتیجه‌گیری براساس نشانه‌های ثبت شده توسط ماهواره‌ها و پهپادها از شدت تخریب گیاهان در این ارتفاع به دست آمده است.
طبق گزارش‌های رسیده، این فوران آتشفشانی، منجر به لرزش زمین و ساختمان‌ها، حتی در فاصله ۸۰۰ کیلومتری در جایی مانند فیجی شد. به نظر می‌رسد که در پی رویداد آتشفشانی هونگا تونگا در هاآپای، شش نفر جان باخته باشند. چهار نفر از این افراد در تونگا و دو نفر در پرو و در نتیجه امواج غیرطبیعی بزرگ ناشی ازآتشفشان غرق شدند.
این تیم انتظار داشتند که امواج مهیب، در بخش‌هایی از تونگا منجر به تلفات بیشتری شده باشد؛ اما واقعیت اینطور نبود. یکی از اعضای این تیم دراین باره گفته:« از فاکتورهای مهمی که منجر به پائین بودن تعداد قربانیان این سانحه شد، می توان به بکر بودن منطقه، همه گیری جهانی بیماری و تلاش‌های متعددی در جهت آگاهی بخشی اشاره کرد که در سالهای اخیر انجام شده بود.»
توفوآ منطقه‌ای خالی از سکنه است و سایر مناطقی که قربانی موج‌های بزرگ شدند، مناطقی کم جمعیت بودند. همچنین در زمان وقوع این اتفاق، هتل‌ها و استراحت‌گاه‌های توریستی به دلیل همه‌گیری کرونا بسته بودند.
بیشتر بخوانید:
نویسندگان این مقاله خاطر نشان کردند:«سکونت‌گاه‌های اصلی در تمام مناطق تونگا، در منطقه تالابی نوکوآلوفا قرار دارند، و این بهترین سناریوی ممکن برای مواجهه و مقابله با شدت یک سونامی بزرگ است. همچنین سایر جزایر مسکونی بر فراز سکوهای کربناته قرار دارند که در آنجا موجها توسط آب‌های کم عمق به پایین کشیده می‌شوند.
مطالعه جدیدی که به دنبال تحقیقات سال گذشته منتشر شد، حاکی از آن است که فوران آتشفشان تونگا، بلندترین ستون آتشفشانی که تا به امروز ثبت شده را داشته و ارتفاع ابر خاکستری این ستون، به ۵۷ کیلومتر می‌رسیده.
دکتر محمد حیدرزاده از دانشگاه باث، با وجودی که دراین مطالعه شرکت نداشته، اما تحقیقاتی را در مورد این رویداد انجام داده است. او در این‌باره گفته:«با بهره‌گیری از مجموعه داده‌های مشاهده شده بسیار متنوع، دقیق‌ترین مدل سازی از سونامی تونگا انجام شده است. این مدل‌سازی، یک کار چالش‌برانگیز است و این کار به خوبی توسط این تیم صورت گرفته است. جالب اینجاست که نتایج این مدل‌سازی با نتایج به‌دست آمده ما، مثل موج‌های حاصل از سونامی ، مطابقت دارد. »
منبع:theguardian
۵۸۵۸
