تهران و واشنگتن از بررسی پیشنهادهای جدید مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا برای گرهگشایی از مذاکرات خبر میدهند.
پس از طرح «پیشنهادهای جدید برجامی» ازسوی اتحادیه اروپا و پیگیری رایزنیها در این راستا، برخی مقامها و رسانههای غربی تلاش کردند این پیشنهاد را «آخرین فرصت» برای احیای توافق هستهای سال ۲۰۱۵ قلمداد کرده و با بهراه انداختن بازی رسانهای، جمهوریاسلامی را تحت فشار قرار دهند.
اگرچه تاکنون اخبار موثقی از محتوای پیشنهادهای جدید اتحادیه اروپا به واشنگتن و تهران منتشر نشده، اما از یکسو وزارت امورخارجه آمریکا اعلام میکند که این کشور درحال بررسی این موضوع است و ازسوی دیگر مذاکرهکننده ارشد ایران از تبادلنظرهای «جدی» و «سازنده» با طرفهای مقابل پیرامون مذاکرات وین خبر میدهد. علی باقریکنی دراین باره در حساب توییتری خود نوشت: «ما نیز ایدههایی برای جمعبندی مذاکرات، هم از لحاظ شکلی و هم محتوایی داریم که به اشتراک گذاشته خواهد شد.»
در روزهای اخیر یک دیپلمات اروپایی و یک مقام آمریکایی وجود ضربالاجل در مذاکرات را رد کردند، اما تأکید آنان بر اینکه «زمان برای مذاکرات رو بهپایان است»، نشان میدهد طرفهای مقابل همچنان از راهبرد «اولتیماتوم» بهعنوان حربهای برای تحتفشار قرار دادن ایران و تغییر مسیر گفتوگوها استفاده میکنند.
برهمین اساس هم بود که جوزپ بورل، مسئول سیاستخارجی اتحادیه اروپا در روزنامه «فایننشال تایمز» نوشت: «باید برای استفاده از این فرصت بیمانند با هدف رسیدن به موفقیت تصمیمهایی اتخاذ کنیم و پتانسیل بزرگ اجرای کامل این توافق نشان داده شود، من هیچ جایگزین مؤثر یا جامع در دسترسی نمیبینم.»
این درحالی است که سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا در نشستخبری اخیر خود گفت که واشنگتن درحال بررسی پیشنویس تفاهم برای بازگشت متقابل به پایبندی کامل برجام است که بورل با آمریکا و ایران به اشتراک گذاشته است؛ «در حال مطالعه تغییرات پیشنهادی ازسوی اتحادیه اروپا هستیم و درمدت کوتاهی به آنها پاسخ خواهیم داد».
اولتیماتومی در کار نیست
در این میان اما یک دیپلمات اروپایی در گفتوگو با وبگاه «دیپلماتیک» موضوع اولتیماتوم به ایران را رد و تأکید کرد که هیچ ضربالاجلی وجود ندارد؛ «این یک پیام روشن مبنی بر این است که فضا برای مذاکرات تقریباً به پایان رسیدهاست.» یک دیپلمات آمریکایی نیز، که نامی از وی برده نشدهاست، در گفتوگو با این وبگاه از ضربالاجل خاصی که در آن از ایران خواسته شده باشد تا پاسخ دهد، اطلاعی ندارد. وی در موضعی مشابه دیپلمات اروپایی مدعی شد که «البته این روند نمیتواند نامحدود باشد.»
این درحالی است که مقامهای آمریکایی در روزهای اخیر بهصورت مستمر بر این نکته تأکید میکنند که توپ مذاکرات در زمین جمهوریاسلامی است و ایران باید تصمیم سیاسی خود را اتخاذ کند. فضاسازیهایی از این دست اما همواره با واکنش مقامهای ایران مواجه و تأکید شده که این آمریکاست که باید برای بنبستگشایی از مذاکرات تصمیمگیری کند و برای پیشبرد مباحث از خود اراده کافی نشان دهد. تهران در ماههای اخیر بارها بر این نکته تأکید کرده که برای دستیابی به یک توافق «خوب»، «قوی» و «پایدار» آمادگی و اراده لازم را دارد و فرافکنیهای طرف مقابل نمیتواند ایران را از پیگیری مطالبات بحق خود بازدارد. با توجه به چنین رویکردی هم بود که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امورخارجه در جمع رایزنان فرهنگی جمهوریاسلامی در خارج از کشور بار دیگر تأکید کرد که دستگاه دیپلماسی همچنان مذاکرات را دنبال خواهد کرد و عزم جمهوریاسلامی برای حصول توافقی «خوب»، «قوی» و «پایدار» جزم است.