«پیتر بروک» کارگردان پیشگام تئاتر اهل بریتانیا که هنر تئاتر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داد، در سن ۹۷ سالگی درگذشت.
«پیتر بروک» کارگردان بریتانیایی الاصل که برنده جوایز تونی و اِمی بود، اما بیشتر به خاطر فعالیتش در عرصه تئاتر از اجرای «مارا/ساد» و «ایرما لا دوس» در برادوی تا آثار تجربی مانند «ماهابارتا» شناخته میشود، در سن ۹۷ سالگی در شهر پاریس درگذشته است.
یکی از آخرین کارهای «بروک» در ۹۲ سالگی تئاتر «زندانی» بود که نویسندگی و کارگردانی آن را بر عهده داشت و آن در پاریس و همچنین جشنواره ادینبورگ و تئاتر ملی لندن روی صحنه برد.
«پیتر بروک» هشت دهه در عرصه اپرا، نمایشنامه، آثار موزیکال و همچنین تولیدات سینمایی و تلویزیونی فعال بود. پس از دههها ارائه رویکردی غیرمتعارف به آثار سنتی از جمله شکسپیر و پوچینی، او به پاریس نقل مکان کرد و در آنجا جسورتر شد و رویکرد تجربیتری را در پیش گرفت.
خاطره انگیزترین اثر «بروک» نمایش «مارا/ساد» در سال ۱۹۶۴ است که نمایشی خیره کننده بر اساس نمایش نامه پیچیده «پیتر وایس» درباره «مارکی دو ساد» و زندانیان یک آسایشگاه بود. او پس از اجرای این نمایش در برادوی در سال ۱۹۶۶ برنده جایزه تونی شد و دومین جایزه تونی خود را نیز برای نمایش «رویای شب نیمه تابستان» دریافت کرد.
«بروک» در لندن به دنیا آمد و در کالج وست مینستر و مگدالن آکسفورد تحصیل کرد. اولین کار او به عنوان کارگردان برای «دکتر فاستوس» در سال ۱۹۴۳ تجربه کرد و از سال ۱۹۴۷ تا ۱۹۵۰، مدیر تولیدات خانه اپرای سلطنتی بود.
او از سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۷۰ با کمپانی رویال شکسپیر همکاری کرد که ماحصل آن کارگردانی نمایشهای چون «شاه لیر» با بازی «پل اسکافیلد» و «تیتوس آندرونیکوس» با بازی «لارنس اولیویه» و «ویوین لی» بود.
«بروک» در طول زندگی حرفه ای خود، تلاش کرد روالهای معمول تئاتری را زیر سوال برد و تا حد امکان مرزها را بشکند. او در سال ۱۹۷۰، مرکز بین المللی تحقیقات تئاتر، متشکل از بازیگران، هنرمندان و نوازندگان چند ملیتی را تأسیس کرد که سپس به مرکز بینالمللی آفرینشهای تئاتر تبدیل شد و یک پایگاه دائمی به نام « Bouffes du Nord Theatre» ایجاد کرد.
گروه تئاتر او با استفاده از اسطوره، افسانه، موسیقی و بداهه گویی کمتر جنبه تئاتری و بیشتر نوآورانه بود. آنها عموماً از سنتهای تئاتر غربی اجتناب میکردند و در اوایل دهه ۱۹۷۰ با کار خود در سراسر خاورمیانه و آفریقا سفر کردند. بسیاری از نمایشها به دو زبان فرانسوی و انگلیسی اجرا شد و گاهی اوقات بازیگران متن را بداهه میگفتند و گاهی از هیچ متنی استفاده نمیکردند.
به غیر از بسیاری از آثار نویسندگان نسبتا ناشناخته، نمایشهایی بر اساس آثار «چخوف»، «ساموئل بکت»، «کاریل چرچیل» و «آتول فوگارد» و اقتباس از «موتزارت» و «الیور ساکس» را در این دوره به روی صحنه برده بود.
«بروک» در عرصه سینما نیز فعال بود و فیلمهایش بیشتر نسخههایی از کار صحنهای او بودند: «مارا/ساد» (۱۹۶۷)، فیلم ضد جنگ «به من دروغ بگو» (۱۹۶۸)، «شاه لیر» (۱۹۷۱) و نسخه تلویزیونی «هملت» در سال ۲۰۰۲. دو استثنای قابل توجه در کارنامه هنری «پیت بروک» اقتباس سینمایی سیاه و سفید او از «سالار مگس ها» اثر «ویلیام گلدینگ» در سال ۱۹۶۳ و فیلم تاثیرگذار «ملاقات با مردان برجسته» (۱۹۷۹) بود.
کتاب او در سال ۱۹۶۸ با عنوان «فضای خالی» که در آن از کاوش مداوم و خودانگیختگی در کار تئاتر حمایت می کرد، به کتاب مقدس و مرجع تئاتر تجربی تبدیل شد که به بیش از ۱۵ زبان ترجمه شد. زندگینامهی او با عنوان «زندگی من در گذر زمان» در سال ۱۹۹۸ منتشر شد. کتابهای «نقطه تغییر» (۱۹۸۷) و «هیچ رازی وجود ندارد» (۱۹۹۳) نیز به قلم او منتشر شده است.
«بروک» در سال ۱۹۶۵ نشان فرماندهی امپراتوری بریتانیا و در سال ۲۰۱۳ به نشان شوالیه (فرانسه) را دریافت کرد. او همچنین در سال ۲۰۱۴ موضوع مستندی به نام «پیتر بروک: طناب محکم» ساخته پسرش «سیمون» شد.