رئیس پلیس آگاهی با بیان اینکه سرقت از شعبه بانک ملی پنج شنبه شب اتفاق افتاد گفت: این مسئله دوشنبه صبح به پلیس اطلاع داده شد.
گفت‌وگوی ویژه خبری شب گذشته به بررسی سرقت از شعبه دانشگاه بانک ملی پرداخت و سردار قنبری در این برنامه گفت: ابتدایی‌ترین امکانات ایمنی برای بانک به‌کار گرفته نشده بود و درب ورودی بانک همانند درب ورودی یک خانه است که همین الان هم فرد دیگری می‌تواند وارد بانک شود. از یک ماه پیش به بانک ملی درباره ضعف‌های امنیتی این شعبه اخطار دادیم اما در حال حاضر باید به تقویت ایمنی برای آینده توجه کنیم.
رئیس پلیس فراجا ادامه داد: اینکه گفته می‌شود سارقین حداقل ۱۳ ساعت در شعبه حضور داشته‌اند، مبنای دقیقی ندارد.
حسن مونسان عضو هیئت مدیره بانک ملی در این برنامه در پاسخ به اینکه چرا بانک موارد ایمنی را رعایت نکرده است؟ گفت: در این زمینه حتما باید بررسی شود که آیا کوتاهی وجود داشته یا خیر. استانداردهای امنیتی به بانک ابلاغ شده و بانک این استانداردها را رعایت کرده است. برای درب ورودی بانک از قفل‌های کتابی که مورد تایید پلیس است، استفاده شده و همکاران ما در بانک، درب را دوقفله کرده بودند اما بازوهای پشتی درب بانک بریده شده است.
وی با بیان اینکه شعبه دانشگاه بانک ملی نگهبان و گشت فیزیکی نداشته است، افزود: فقط خزانه‌های مادر که مرکز توزیع وجوه در کشور هستند، نگهبان با شیفت ۲۴ ساعته دارند و باقی شعب توسط پلیس با گشت کشیک کنترل می‌شود.
بانک ۴ روز بعد متوجه سرقت شد
مونسان ادامه داد: شعبه سرقت‌شده دارای ۸ لایه امنیتی و گاوصندوق‌هایی با درهای ۴۰ سانتی بوده است. الحمدلله شعبه مجهز به سیستم تشخیص چهره هم بوده است. بانک ۴ روز بعد متوجه سرقت شد.
عضو هیئت مدیره بانک ملی با تاکید براینکه قطعا باید امنیت را تقویت کنیم، گفت: پس از این حادثه، ریسک عملیاتی صندوق‌های اجاره‌ای با دستورات ویژه و خاص به سراسر کشور صادر شد تا امنیت در اولویت قرار گیرد.
در ادامه این برنامه، رئیس پلیس فراجا گفت: ما چیزی تحت عنوان گشت کشیک برای شعبه دانشگاه بانک ملی نداشته‌ایم و خود بانک وظیفه داشته تا مسائل امنیتی را لحاظ کند. تاکنون حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد بررسی‌های این پرونده تکمیل شده و دلیل یا مدرکی مبنی بر تبانی کارمندان و مسئولان بانک با سارقین دریافت نشده است.
سارقین اصلی صندوق فقط ۴ نفر بودند
وی افزود: تنها ۴ نفر از سارقین اصلی صندوق امانات بانک ملی عامل اصلی بودند که ۲ نفر در داخل و ۲ نفرشان هم در خارج دستگیر شده‌اند که مراحل انتقال آن‌ها در حال انجام است. دستگیری سارقان کار پیچیده‌ای بود اما سارقان افراد نخبه ای نبودند. قطع شدن دوربین‌های شهری ارتباطی به سرقت از بانک ملی ندارد.
در بخش دیگری از برنامه، مونسان عضو هیئت مدیره بانک ملی به بیان وضعیت برگشت اموال به صاحبان آن‌ها پس از دستگیری سارقان پرداخت.
وی بیان کرد: به محض اطلاع از سرقت، مسئولین ارشد بانک در جمع مالباختگان حاضر شدند و بانک تعهد کرد که خسارت وارده شده را با نظارت قضایی پرداخت می‌کند. اینکه گفتیم ۵۰ درصد خسارت به حساب مالباختگان واریز شود، در جهت اعتمادسازی بین بانک و مشتری بود تا آن‌ها با مراجعه به مقامات قضایی بتوانند مطالبه اموال خود را انجام دهند.
مونسان افزود: با همه مالباختگان صلح کردیم و توافق نامه‌ای را به همراه شکایتشان از این موضوع انجام دادیم. البته، در هیچ جای دنیا اعلام پرداخت خسارت به این سرعت سابقه ندارد.
وضعیت اموال پس از دستگیری سارقین چه می‌شود؟
وی ادامه داد: اگر تمام اموال به سرقت رفته پیدا نمی‌شد، تمام خسارات وارد شده را تا ریال آخر پرداخت می‌کردیم زیرا، این اطمینان برای ما حاصل شد که مردم در اظهار اموالشان درست می‌گویند و اظهارات غیرواقعی نیست.
عضو هیئت مدیره بانک ملی در پایان خاطرنشان کرد که با دستگیری سارقین بانک، اموال مالباختگانی که سند داشته باشند، برمی‌گردد اما افرادی که سند اموال خود را ندارند، باید احراز و بررسی شود.
متن کامل این گفتگو به شرح زیر است:
مجری: امشب در گفتگوی ویژه راجع به یکی از بزرگترین و پیچیده‌ترین سرقت‌های بانکی در ایران می‌خواهیم صحبت بکنیم. صبح شانزدهم خرداد ماه همانطور که در خبرها هم به آگاهی شما رسید خبر به سرقت رفتن یکصد و ۶۲ صندوق امانات بانک ملی شعبه دانشگاه تهران منتشر شد. خبری که در ابتدا با یک سری تناقضات به ویژه راجع به آمار صندوق‌ها مواجه بود و آمارهای مختلفی در این باره منتشر شد. از یک طرف هم زمان وقوع خود سرقت و نحوه سرقت هم باعث ایجاد شک و شبهه‌هایی بین مردم شد، اما به هر حال بعد از چند روز تلاش پلیس خبر اعلام شد که سارقان این سرقت دستگیر شدند.
سردار قنبری گفت: به محض اینکه روز دوشنبه صبح به همکاران ما اعلام شد عوامل بررسی صحنه و عوامل تخصصی و کارآگاهان سریعاً در صحنه سرقت حضور یافتند و پلیس آگاهی تهران بزرگ مأموریت پیدا کرد که به صورت ویژه این سرقت را پیگیری بکند؛ اطلاعات بسیار خوبی با دقت بسیار بالا و با استفاده از امکانات و تجهیزات هوشمند استفاده شد و همه داده‌های اطلاعاتی به کار گرفته شد.
رئیس پلیس آگاهی اضافه کرد: آن‌هایی که نگهبانی می‌دادند سارقین سابقه داری بودند و تلاش کرده بودند هیچ ردی از خود به جای نگذارند، اما با اطلاعاتی که از صحنه جرم برداشته شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت پشتیبانی‌های خوبی در تجزیه و تحلیل این داده‌ها صورت گرفت.
مجری: سردار، عملیات سرقت چند ساعت طول می‌کشد؟
سردار قنبری گفت: هنوز به نتیجه کامل نرسیدیم.
مجری: یعنی دقیقاً چه روزی اقدام می‌کنند، روز دوشنبه؟
سردار قنبری افزود: نه روز دوشنبه ما مطلع شدیم. دوشنبه ساعت ۷ صبح به پلیس ما و به کلانتری اطلاع داده شد سرقت “پنج شنبه شب” صورت گرفته است، اما روز دوشنبه ساعت ۷ به ما اعلام و دستور ویژه‌ای از سوی سردار فرماندهی به پلیس آگاهی فاتب پلیس تهران برای پیگیری مسئله صادر شد.
مجری: شما چطور مطلع شدید که سرقت شده؟
سردار گفت: از طریق بانک اعلام شد.
مجری: یعنی اگر بانک اعلام نمی‌کرد شما متوجه نمی‌شدید؟
سردار گفت: نه، به هر حال سرقت در داخل بانک صورت گرفته و در محیط محصور و بسته بوده است.
مجری: آن سامانه‌های هوشمندی که اشاره کردید که پلیس، مجهز به آن سامانه‌های هوشمند است؟
سردار افزود: برای کشف جرم دارم عرض می‌کنم سامانه بانک به پلیس وصل نبوده است.
مجری: استثنائاً وصل نبوده یا اصلاً این سامانه‌ها وصل نیستند؟
سردار افزود: نه، باید وصل شود، اما وصل نبوده و این در دست بررسی است، اگر وصل بود بلافاصله هشدار داده می‌شد، سیستم‌ها را قطع کردند، سامانه‌ها باید به گونه‌ای باشد که با قطع یک سیم، کامل از کار نیفتد.
وی گفت: دوشنبه صبح که ما مطلع شدیم در کمتر از ۴۸ ساعت هویت سارقین را با استفاده از سامانه‌های هوشمند مشخص کردیم البته برای هدایت ستادی، پلیس آگاهی فراجا بنا به دستور سردار فرماندهی محترم انتظامی کل کشور ورود پیدا کرد.
سردار قنبری افزود: پس اینکه متوجه شدیم سارقین قبل از اعلام سرقت از طریق فرودگاه بین المللی امام خمینی به یکی از کشورها سفر کردند، در کمترین زمان ممکن پلیس بین الملل از ما اعلام قرمز این‌ها را گرفت که در نوع خود کار بسیار سریعی بود و با پلیس آن کشور هماهنگ و محل اختفای سارقان در آن کشور شناسایی شد.
وی اضافه کرد: دو نفری که یکی از آن‌ها با خانواده فرار کرده بود بلافاصله دستگیر شدند و اقدامات لازم برای انتقالشان به کشور در حال انجام است.
مجری: آقای مونسان شما چه زمانی مطلع شدید که سرقت از بانک اتفاق افتاده است؟
حسن مونسان عضو هیأت مدیره بانک ملی نیز در این برنامه با بیان اینکه خوشحالیم که با اقدام پلیس آگاهی و سربازان گمنام امام زمان (عج) در کشف این جرم و سارقین آرامش به خانواده‌ها بازگشت و از طرف همه همکارانم در بانک ملی از همه دست اندرکاران قدردانی می‌کنم گفت: ما از سرقت در روز دوشنبه و بعد از تعطیلات مطلع شدیم.
مجری: دوشنبه چه ساعتی؟
مونسان گفت: ۷ صبح، به محض اینکه همکاران برای بازکردن در به خزانه مراجعه می‌کنند با حادثه سرقت مواجه شدند.
مجری: یعنی اگر مثلاً تعطیلات مثلاً سه چهار روز دیگر ادامه پیدا می‌کرد شما همان سه چهار روز بعدش مطلع می‌شدید یعنی تا زمانی که حضوراً مراجعه نمی‌کردید متوجه نمی‌شدید؟
مونسان افزود: سارقین کاملا سارقین حرفه‌ای و دارای تخصص‌های فوق العاده بالا در حوزه برق و الکترونیک، آی. تی بوده اند و همه سیستم‌های بانک را از کار انداختند البته سیستم هشدار وصل نبوده است.
وی در عین حال گفت: بانک همه هشت لایه امنیتی را انجام داده بود و حدود ۱۴ ساعت زمان برده بود که سارقان بتوانند این اموال را تخلیه کنند و از بانک خارج شوند که نشان می‌دهد سیستم هشدار دهنده، سیستم چشمی، قفل‌های مورد تأیید پلیس، قفل‌های کتابی که قفل مضاعف هم زده بودند همه فعال بوده است و همکاران ما، سیستم تلفن کننده خودکار اعلام خطر، در گاوصندوق ۴۰ سانتی متری، سامانه حفاظتی آژیر خطر، سامانه نظارت تصویری دوربین مدار بسته و حتی سیستم تشخیص چهره را فعال کرده بودند.
مونسان گفت: سیستم تشخیص چهره جدیدترین سیستم برای ورود به خزانه است و بانک ملی این سیستم را نصب کرده بود.
مجری: در حوزه امنیت و ایمنی مگر بانک نباید چند گام جلوتر از آن ذهن سارقین باشد که پیشگیری بکند از سرقت، شما مجهزترین سیستم را هم بگذارید، ولی اگر بنا باشد که سارق بتواند این را منفعلش بکند و از کار بیندازد و ۱۴ ساعت عملیات سرقت به قول شما طول کشیده و شما همچنان متوجه نشدید تا دوشنبه که آمدید سر کار، این نشان می‌دهد که خب سیستمِ خیلی دچار اشکال است یا پشت صحنه باید یک سری اتفاقات دیگری از جمله مثلاً تبانی شکل گرفته باشد!
مونسان گفت: به هر حال هم پلیس همواره بر سیستم‌ها نظارت دارد و هم بخش‌های فنی و حفاظتی ما مرتب سیستم‌ها را کنترل می‌کنند.
مجری: پس چرا عمل نکرده آقای مونسان؟!
مونسان افزود: باید تخصصی بررسی شود، اما آثار تخریب تمام سیستم‌های حفاظتی و هشدار دهنده وجود دارد، بانک‌ها در بودجه سالیانه‌ای که مصوب می‌کنند تنها موردی که محدودیتی قائل نمی‌شوند بحث بودجه‌های امنیتی است.
مجری: این نکته‌ای که وجود دارد این است که چرا سیستم هشدار شما به پلیس وصل نبوده؟!
مونسان گفت: سیستم طبق اطلاعاتی که ما داریم و کارشناسان فنی بررسی کردند به پلیس و بخش‌های یگان حفاظت ما، و … وصل بوده، اما اگر قصور و تقصیری وجود داشته نباید از آن بگذریم.
مجری: ولی سردار گفتند که وصل نبوده است درست است.
سردار قنبری گفت: بله، قصور امنیتی وجود داشته است، سرقت حرفه‌ای بوده است، اما ابتدایی‌ترین امکانات ایمنی در ورودی پارکینگ بانک رعایت نشده است، یعنی همین الآن به آسانی می‌توانیم از در ورودی، وارد شویم و آنجا یک محیط شلوغی است و محیطی است که به سارق پوشش می‌دهد و کسی شک نمی‌کند، در راهرو یک در چوبی بسیار ساده است و پشت آن دیوارپوش بود که آن را باز کرده و سراغ گاوصندوق رفته اند و گاوصندوق هم با هواگاز کوله‌ای بریده شده است که این نشان می‌دهد با توجه به حجم اموالی که نگهداری می‌شد این مسائل ایمنی باید تقویت می‌شد.
مجری: این‌ها را معمولاً پلیس تذکر می‌دهد به بانک ها، به لحاظ رعایت اصول؟
سردار قنبری گفت: بله حالا سردار رحیمی فرمانده انتظامی تهران بزرگ امروز گفت که ما سند داریم یک ماه پیش این ایمنی را به بانک اعلام کردیم و گفتیم برطرف کنند، اگر با پلیس تماس گرفته شده بود سیستم ما هوشمند و دقیق است.
مجری: شما روی آن سامانه‌هایی که وصل است و اعلام می‌کنند به شما، چقدر طول می‌کشد که در محل سرقت حضور پیدا بکنید؟
سردار قنبری گفت: حداکثر ۵ دقیقه تا ۱۰ دقیقه و این که گفته می‌شود سارقین ۱۳ ساعت داخل بانک بودند این مبنای دقیقی ندارد.
وی گفت: بحث ما روی آن سیستم‌های هشدار دهنده است، سیستم هشدار دهنده که باید به پلیس اعلام می‌کرد، اما با قطع یک سیم قطع می‌شوند در حالی که باید این قدر توانمند باشد که سارق به راحتی نتواند این را قطع کند.
مجری: آقای مونسان شما چرا این موارد ایمنی و امنیتی را رعایت نکردید با توجه به اینکه پلیس حتی به شما تذکر داده بود؟
مونسان گفت: واقعاً بحث‌های امنیتی نخستین دغدغه بانک است این مسئله باید بررسی شود.
مجری: سردار که قطعاً گفتند که قصور و تقصیر اتفاق افتاده یعنی کوتاهی قطعاً اتفاق افتاده این نظر پلیس است.
مونسان افزود: استانداردهای امنیتی به ما ابلاغ شده و همکارهای ما در سراسر کشور این موارد را کنترل می‌کنند.
مجری: سردار استانداردهای بانک دچار اشکال است یعنی طبق استاندارد رفتند جلو، ولی استانداردها ایراد داشته که این اتفاق افتاده یا اصلاً آن استانداردها رعایت نشده است؟
سردار قنبری گفت: این استانداردها در جاهایی مثل بانک یا سازمان‌هایی که حافظ اموال مردم است باید متناسب با نوع مالی که در آنجا نگهداری می‌شود، باشد. آیا در ورودی بانک نباید با در ورودی منزل شخصی تفاوت داشته باشد؟ وقتی وارد در ورودی شدند دیگر کسی نمی‌داند که چه کسی داخل است، یعنی هیچگونه امکاناتی آنجا وجود ندارد که نشان دهنده باشد و اگر ده تا گشت پلیس هم از در بانک عبور کند نمی‌داند که داخل چه خبر است.
مجری: آقای مونسان پاسخی دارید در مورد درب ورودی؟
مونسان گفت: این شعبه بیش از شصت و چهار، پنج سال سابقه فعالیت دارد، قفل‌های کتابی‌ای که به هر حال مورد تأیید پلیس است استفاده شده است و برای در ورودی قفل مضاعف زدند، اما سارقان بازوهای پشتی درها را بریده اند.
مجری: آقای مونسان شما دارید راجع به صندوق امانات و بخشی از بانک که صندوق امانات در آن قرار دارد صحبت می‌کنید که نمی‌دانم چه حجمی از مال و اموال مردم در آنجا بوده، شما الآن یک سوپرمارکتی هم که بروید این قفل کتابی که اشاره می‌کنید فکر کنم هر کسی بالاخره به مغازه اش می‌زند که این اتفاقات نیفتد من فکر می‌کنم آنچه که باید اتفاق می‌افتاده خیلی فراتر از این باید می‌بوده یعنی آنچه که سردار اشاره می‌کنند که درب ورودی با درب ورودی منزلی خیلی تفاوتی نداشته، این نشان می‌دهد که اصلاً علی رغم اینکه شما ادعا می‌کنید که خیلی امنیت برایتان مهم بوده، ولی اینجا خیلی رعایت نشده، قبول دارید؟
مونسان گفت: قطعاً باید سیستم ایمنی بانک‌ها را تقویت کنیم البته باید با پلیس بیشتر در ارتباط باشیم و ارتباطات مان را با کارشناسانشان تقویت کنیم.
مجری: اینکه می‌گویند آن سامانه هشدار روی تلفن همراه رئیس شعبه زنگ زده ظاهراً، ولی چون اختلال داشته ایشان توجه نمی‌کند این درست است؟
مونسان افزود: بله این سابقه هشدار اتفاق افتاده و سهل انگاری‌هایی در بانک صورت گرفته است و قصور و تقصیری بوده که نمی‌توانیم از آن عدول کنیم، اما این اتفاق برای اولین بار برای بانک ملی با ۹۰ سال سابقه اتفاق افتاده است.
مجری: سه روز بعد از اتفاق منظورتان است چهار روز، مطلع شدید، چون پنجشنبه بود شما دوشنبه مطلع شدید بله.
مونسان گفت: همان روزی که مطلع شدیم بعد از سه روز که روزی که مطلع شدیم و تمام دستورات ویژه و خاص برای سراسر کشور از صندوق‌هایی که در سراسر کشور داریم صادر شد و سعی بر این است که ما امنیت را حتماً در اولویت قرار بدهیم.
مجری: این‌ها فرمایشات شما ناظر به آینده است ما راجع به آنچه که اتفاق افتاده داریم صحبت می‌کنیم شما آنجا نگهبان هم نداشتید درست است؟
مونسان افزود: بر اساس دستورالعمل شاک نگهبان نداشته است.
مجری: کجا، دستورالعمل کجا فرمودید؟
مونسان گفت: شاک که در سال ۷۵، شورای امنیت ملی، در بخشی از ضمیمه شماره ۴ دستورالعمل و اصول کلی حاکم بر طرح حفاظت اماکن و تأسیسات طبقه بندی شده کشور اعلام کرده است اماکنی که خزائن مادر هستند یعنی مرکز توزیع وجوه برای شبکه بانکی، بانک خودمان، آنجا باید الزاماً ما نگهبان ۲۴ ساعته داشته باشیم بقیه واحدها در سراسر کشور به صورت گشت کشیک کنترل می‌شود. گشت کشیک، توسط پلیس انجام می‌شود گشت کشیک، چون بانک‌ها چیزی به عنوان گشت کشیک ندارند ما فقط یک واحد حفاظت فیزیکی داریم که این‌ها در نقاط بسیار حساس با مسئولیت امنیت را مستقیماً به عهده دارند آن‌ها مشخص شده است. شعبه‌های خاص فرضاً مراکز استان ها، تهران، مراکز آن خزانه کشور.
مجری: این شعبه‌ای که سرقت شده جزو آن مراکز نبوده؟ یعنی شما نه گشت فیزیکی داشتید فقط یک گشت نیروی انتظامی؟
مونسان گفت: گشت نیروی انتظامی بوده است.
مجری: سردار شما گشت نداشتید؟
سردار قنبری گفت: ما گشتی به عنوان گشت کشیک بانک نداریم، اماکنی مثل بانک یا اماکن دولتی وظیفه حراست و حفاظتش بر عهده خودشان است به هر حال یک ساز و کار برای این کار انجام می‌دهند ما امنیت عمومی را برقرار می‌کنیم، بانکی که این حجم پول آنجا وجود دارد باید آن مسائل ایمنی و مراقبتی را لحاظ کند.
