شاید برایتان جالب باشد بدانید که روزگاری یک باند ویژه هواپیما در منطقه ۱۸ وجود داشته. راهاندازی این باند در محله خلیجفارس هم ماجرای جالبی دارد. این را هم اضافه کنیم که ساخت بیمارستان شماره ۲ (بیمارستان شیر و خورشید) قبل از جنگ جهانی دوم و حوالی سال۱۳۱۰ توسط آلمانها در همین محله آغاز میشود. ارتباط این دو را در ادامه خواهید فهمید.
با توجه به اینکه اطلاعات مکتوب و قابل استنادی از سال ساخت و تاریخچه شروع فعالیت بیمارستان شماره ۲ در دسترس نیست، ناچاریم با کمک گرفتن از منابع تاریخ شفاهی محله خلیج فارس در گفتوگو با یکی از کارکنان بیمارستان شهید فیاضبخش به ترسیم تاریخ بپردازیم .
عکس قدیمی از بیمارستان شهید فیاضبخش (شماره۲) در ابتدای دهه ۳۰
«عباس محمودیان»، از کارکنان قدیمی بیمارستان شهید فیاضبخش، با استناد به شنیدههای خود از قدیمیترهای محله، میگوید: «ابتدای شروع به کار این بیمارستان به دوره پهلوی اول و جنگ جهانی دوم برمیگردد. در ابتدا این بیمارستان محدوده نظامی و فاقد کاربری درمانی بوده و در سال ۱۳۱۰ به بعد با سازههای موقت به مجموعه درمانی تبدیل شده است.»
آن زمان ایران مکان امنی برای آلمانیها به حساب میآمد. در نتیجه، طبق توافقاتی که بین ۲ کشور آلمان و ایران انجام شده بود، مقرر شد تا مجروحان آلمانی که در جنگ دچار صدمه شده بودند، برای درمان و مداوا به ایران فرستاده شوند تا پس از طی دوران نقاهت و بهبودی کامل، به کشور خودشان یا میدان جنگ اعزام شوند. از اینرو، ساخت ۲ مرکز درمانی در دستور کار قرار گرفت.
بیمارستان هزار تختخوابی یا همین بیمارستان امام خمینی(ره) فعلی، نخستین بیمارستانی بود که به این منظور در ایران ساخته شد و دومین مرکز درمان هم بیمارستان فیاضبخش امروزی بود که برای امدادرسانی به مجروحان جنگی بنا شد.
از آنجا که بیمارستان امام خمینی (ره) زیر نظر حکومت اداره میشد با عنوان بیمارستان شماره یک شیر و خورشید و بیمارستان فیاضبخش نیز به نام بیمارستان شماره ۲ شیر و خورشید شناخته میشد.
استقرار ریل بینالمللی تهران – تبریز در فاصله ۴۰ تا ۵۰ متری از بیمارستان، عملیات انتقال و جابهجایی مجروحان جنگی را راحتتر میکرد. برای افزایش سرعت در انتقال مجروحان هم زمینی برای باند فرود و پرواز هواپیماهای یکموتوره و دوموتوره اختصاص یافت. از اینرو دیواری آجری، حریم باند هواپیما را از دیگر محدودهها جدا کرد و باند فرودگاه تاسیس شده در اختیار سازمان هواپیمایی کشور قرار گرفت.