صداپیشه و گوینده رادیو گفت: این روزها ساخت برنامه طنز و خنداندن مخاطب به دلیل شرایط اقتصادی کشور بسیار سخت است و مردم بسیار گرفتار فعالیتهای کاری هستند. با این وجود هنوز رادیو مخاطبان خود را دارد.
رادیو دریا در ۲۵ خرداد سال ۱۳۵۱ در شهر چالوس راه‌اندازی شد. هدف از راه اندازی این رادیو، راهنمایی مسافران تابستانی شمال ایران و ارائه اطلاعات آب و هوایی، وضعیت جاده، نشانی مراکز اقامتی، تفریحی و درمانی برای ایشان و همچنین پخش موسیقی و برنامه های تفریحی برای آنها بود.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، برنامه‌های این رادیو متوقف شد و پس از چند سال و در تابستان سال ۶۴ تیمی با سرپرستی احمد شیشه‌گران دوباره رادیو دریا را در چالوس راه‌اندازی کردند. این گروه وظیفه داشتند با تولید برنامه‌های شاد، فضای مفرحی را برای مسافران شمال کشور فراهم کنند. عملکرد خوب این گروه برنامه‌ساز منجر شد تا در اواخر سال ۶۴ که گروه ورزش و تفریحات در رادیو ایران شکل گرفت، به شکل جدی‌تر به چنین برنامه‌هایی توجه شود و از بهار ۶۵ نطفه برنامه «صبح جمعه با شما» به این شکل بسته شد. البته این برنامه قبل از طراحی جدید با رویکردی اجتماعی به روی آنتن می‌رفت اما شنونده جدی نداشت.
در قالب جدید برنامه، حیدر صارمی (گوینده معروف برنامه جانی دالر) و مهین فردنوا اجرای برنامه را بر عهده داشتند. برنامه «صبح جمعه با شما» در روزهای سخت و پربحران جنگ ایران و عراق همچنان از صبح تا حوالی ظهر روزهای جمعه روی آنتن می‌رفت و هر روز بیشتر از پیش گل می‌کرد. تا اینکه در راستای بهتر شدن برنامه و از سال ۶۷ زنده یاد «منوچهر نوذری» به برنامه دعوت شد. او که در حوزه هنر دوبله فعالیت می‌کرد، هنرمندانی را از واحد دوبلاژ با خود همراه کرد که از جمله آنها می‌توان به زنده یاد فرهنگ مهرپرور، مقبلی، منوچهر والی‌زاده، حسین عرفانی، شهلا ناظریان و … اشاره کرد.
در سال‌هایی که برنامه «صبح جمعه باشما» روی آنتن می‌رفت، کاراکترهای معروفی نظیر آمیز عبدالطمع، ملوّن، دست و دلباز، کارمند کوچولو و … خلق شدند. هنرمندان بسیاری در این برنامه حضور متفاوتی را تجربه کردند. اما در آن مقطع وقفه‌ای در تولید برنامه ایجاد شد که منجر به تعطیلی همیشگی این برنامه شد. بعد از آن نیز تیم دیگری با سرپرستی «داریوش کاردان» برنامه دیگری را آغاز کردند که هیچ وقت نتوانست جای این برنامه رادیویی را پر کند.سال ۷۸ و تقسیم گروه تولید «صبح جمعه با شما» به ۲ گروه، باعث شد بعد از سالها احمد شیشه‌گران و سعید توکل از هم جدا شوند.
برنامه «صبح جمعه با شما» برای همیشه در رادیو ایران تعطیل شد و سعید توکل نیز با بخشی از هنرمندان به همراه برنامه «قند و نمک» که مشابه برنامه «صبح جمعه با شما» بود، به رادیو تهران کوچ کرد. اما با آمدن مدیران جدید به رسانه ملی، درخواست ها از گروه جمعه ایرانی تغییر کرد و درنهایت منجر به جدایی هنرمندان جمعه ایرانی از رادیو شد. و سپس برنامۀ رادیو جمعه جایگزین این برنامه شد. نهایتا اردیبهشت ۱۳۹۷ صبح جمعه با شما دوباره احیا شد و حالا مدتی است که این برنامه هر جمعه روانه آنتن می شود.
«صبح جمعه با شما» در ایام نوروز هر روز ساعت ۹ صبح روی آنتن رفت و همین بهانه ای شد تا به پشت صحنه آن سری بزنیم و ببینیم این برنامه پر شور و حال صبحگاهی چگونه ساخته و پخش می شود.
صدای ما را از استودیو شماره ۸ می‌شنوید
برای حضور در پشت صحنه برنامه صبح جمعه با شما باید به استودیو شماره ۸ ساختمان شهدای رادیو برویم. جمعی از هنرمندان به کارگردانی ساجد قدوسیان مشغول ضبط نمایش ها و طنز آهنگ های نوروزی هستند. در استودیو همه ماسک زده اند و تلاش شده فاصله ها رعایت شود. نوبت هر هنرمند که می شود، پشت میکروفون می رود. اصغر سمسار زاده، عباس محبی، شوکت حجت از جمله هنرمندانی هستند که امروز آمده اند و هر کدام به ترتیب نقشی که دارند پشت میکروفون جا می گیرند و خنده را میهمان لب ها می کنند.
همان طور که گفته شد، برنامه صبح جمعه با شما پس از وقفه ای چند ساله به آنتن بازگشت. این بار کارگردانی کار به یک جوان سپرده شده است. قدوسیان درباره پذیرفتن این کار گفت: ساخت این برنامه همیشه سخت بوده است. ولی در دل همین سختی ها شیرینی هایی اتفاق می‌افتد. برای مسابقات ورزشی اینگونه عنوان می شود که حفظ قهرمانی از خود قهرمان شدن سخت تر است اما برای صبح جمعه با شما هم همینطور است. چون برنامه شناخته شده‌ای بوده و مردم نسبت به این برنامه حس نوستالژیک دارند، طبیعتا حفظ این برنامه دشواری‌های خاص خودش را در حوزه‌های مختلف دارد. بخشی از این دشواری حفظ مخاطبان است، بخشی به روز بودن است و بخشی چیدمان هنرمندان برنامه است. این سختی‌ها وجود دارد و در این سالها با این سختی ها دست و پنجه نرم کردیم تا بتوانیم این فضا را حفظ کنیم.
وی همچنین درباره جذب مخاطب جوان در کنار پیشکسوتان و هنرمندان به نامی که در این برنامه بودند، توضیح داد: بعد از وقفه‌ای که در ساخت برنامه ایجاد شده بود، دوباره برگرداندن این عزیزان واقعا کار ساده‌ای نبود، سعی کردم از جوان‌های تئاتری ـ رادیویی هم استفاده کنم تا نسل جدیدی از برنامه را بتوانیم بسازیم. ما خوراک محتوایی مان را از مخاطب می‌گیریم. معمولا پیامک های بسیاری در زمان پخش برنامه داریم که در خیلی از آنها مردم به ما سفارش می‌دهند به موضوعات مد نظرشان بپردازیم. مثلا اینکه نان گران شده یا آسفالت فلان منطقه خراب است. نمی‌گذاریم هیچ خبری در هیچ هفته‌ای از دستمان در برود و سعی می کنیم در ۱۵۰ دقیقه برنامه به همه اتفاقاتی که در هفته گذشته افتاده هرچند کوتاه حتما بپردازیم تا مخاطبمان را راضی نگه داریم.
قدوسیان درباره برنامه های نوروزی نیز گفت: امسال هم در برنامه تدارک گسترده ای دیدیم و نمایشها و طنزآهنگهای متعددی تولید کردیم. ضمن اینکه هر روز چند نفر از هنرمندان برنامه در کنار مجری برنامه نسیم رفیعی بودند و خوشبختانه بازخوردهای بسیار خوبی گرفتیم. از دیگر بخش‌هایی که امسال به برنامه اضافه شد، گفتگو با نزدیکان هنرمندان برنامه و شیوه زندگی ایشان است که می‌تواند جذابیت‌های خاص خود را برای مخاطبان داشته باشد.
این روزها خنداندن مردم سخت شده است
از جمله کسانی که در برنامه حضور دارند، شوکت حجت، صدا پیشه و گوینده رادیو است. او که مخاطبان صدایش را با کاراکترهای قدسی خانم، شوکت و غیره می‌شناسند، ضمن تبریک به مناسبت سال جدید عنوان داشت:در نوروز ۱۴۰۰ به طور روزانه برنامه داشتیم. البته این روزها ساخت برنامه طنز و خنداندن مخاطب به دلیل شرایط اقتصادی کشور بسیار سخت است و مردم بسیار گرفتار فعالیتهای کاری هستند. با این وجود هنوز رادیو مخاطب‌های خود را دارد و رادیو هنوز در همان محل‌های کار همچنان روشن است و اگر خنده‌ای به لب مخاطب آورده شود، رسالت خود را انجام داده است.
گوینده رادیو با اشاره به وضعیت کرونایی اظهارداشت: امسال نسبت به سالهای قبل اوضاع کمی تغییر کرده، شرایط بیماری بهتر شده و فرصت برای استفاده از محیط های خلوت طبیعی برای مردم مهیاست. این روزها از هوای خوب بهاری استفاده کنید، نفس بکشید و کمتر به بیماری فکر کنید.
از صداپیشگی به جای تربچه تا ننه کتی و اطلاعات فروشگاه
همان طور که گفته شد ضبط برنامه ادامه دارد. پخش موسیقی های فاصله شاد و افکت خنده حضار از جمله بخش هایی است که در بین اجرای هنرمندان شنیده می شود. فرصت گفتگو در زمان بین ضبط ها امکان پذیر است و فرانک رفیعی تاری، مدیر دوبلاژ و دوبلور، از جمله کسانی است که درباره نقش هایش توضیح می دهد.
او در این باره گفت: تربچه، فروشگاه و ننه کتی جزو نقش‌هایی هستند که ایفا کردم. در فروشگاه باید جای خانمی صحبت کنم که اطلاعات فروشگاه است. در این فروشگاه عده‌ای برای خرید شب عید آمده‌اند اما وقتی می‌خواهند خریدشان را انجام دهند، می‌بینند که قیمت‌ها چند برابر شده است. آنها فکر می‌کردند که در تخفیفات خرید می‌کنند ولی متوجه می‌شوند تخفیفی در کار نبوده و با وجود اینکه وسایل زیادی برداشته بودند، مجبور شدند با همان قیمت خرید کنند و سال خود را با هرآنچه که موجبات شادی را فراهم می‌کند شروع می‌کنند.
وی ادامه داد: نقش تربچه، این شخصیت با وجود اینکه بچه بامزه‌ای و کوچکی است اما آنقدر دانا است که خودش تدابیری اتخاذ کرده که بتواند فروش آجیل و وسایل مورد نیاز عید را انجام دهد تا بتواند برای خود یک تلفن همراه بخرد. یعنی این بچه می‌خواهد برای آینده‌اش تصمیم‌گیری کند و آینده‌نگر است. ننه کتی هم لباس‌های خود را جمع‌آوری می‌کند تا به یک مستحق بدهد و این کار خیلی به او انرژی میدهد.
موسیقی در رادیو نیازمند توجه و حمایت است
همان طور که می دانیم بخش زیادی از درآمدن طنزهای رادیویی بر عهده موسیقی است. صبح جمعه با شما هم از این قاعده مستثنی نیست. آهنگساز و سرپرست گروه موسیقی این برنامه، مجتبی تیموری است. او درباره موسیقی این برنامه گفت: سالهاست که به صورت بداهه نوازی و بدون تمرین کارها ضبط می‌شود که همه اینها نشأت گرفته از ۳۰ سال تجربه کاری ماست. این سبک کار به راحتی توسط هرکسی قابل اجرا نیست. ما نوازنده‌هایی داریم که همه سازهای بادی را می‌نوازند یا نوازنده‌هایی که به چند ساز مسلط هستند و جایگاه استادی دارند.
تیموری ادامه می دهد: با وجود این سابقه کاری متاسفانه ارزش به موسیقی طنز داده نمی‌شود.سالها در این حوزه زحمت کشیدیم اما به این حوزه توجه‌ای نمی‌شود. موسیقی حتی در بخش‌های مختلف جشنواره‌ها دیده نمی‌شود در حالی که برای افکت بخش مجزا داریم. فعالان این حوزه نیازمند توجه و حمایت هستند.
کمی دچار خودسانسوری شده ایم
عباس محبی نیز از جمله چهره های شناخته شده برنامه است. او روی صندلی تماشاچی ها نشسته و مشغول تمرین متن است. فرصتی دست میدهد تا با او همکلام شویم. او درباره تفاوت برنامه های امسال با سال های قبل گفت: هر ساله روند کار به این شکل بود که برای ضبط برنامه‌های نوروزی مهمان زیاد داشتیم و از حوزه‌های مختلف سینما، تئاتر و موسیقی مهمان‌های زیادی داشتیم. امسال به دلیل مشکلات اقتصادی این اتفاق رخ نداده است اما امیدواریم در برنامه پخش زنده و با انرژی و بداهه‌گویی همکاران فضای نوروزی کار درآید.
او با اشاره به نفوذ برنامه‌های طنز رادیو تاکید کرد: ما سعی می کنیم که برنامه شاد باشد اما سعی ما تنها کارگر نیست. ابتدای امر نوشته‌ها تاثیرگذار هستند اما حال جامعه هم در تاثیرگذاری برنامه‌های طنز مهم است. همچنین در چند سال گذشته مطرح شدن موضوعی مانند «طنز فاخر» باعث شده که ما و نویسنده‌ها کمی دچار خودسانسوری شویم. با احترام به موضوع فاخر بودن اگر اینقدر اصرار داشته باشیم که در تیپ، متن و کاراکتر خودمان را جمع کنیم تا کار فاخر باشد، قانون طنز که همان شکستن حصارهاست رخ نمی‌دهد. البته این موضوع مهم است که به سمت ابتذال نرویم اما ادبیاتی که ما همیشه در صداوسیما استفاده می‌کنیم، نباید به سمتی برود که برای فاخر بودن، دیگر منجر به خندیدن مخاطب نشود و شنونده موج را عوض کند.
محبی درباره اجرا نکردن برخی موضوعات بداهه می‌گوید: من در تمام سال‌هایی که فعالیت می‌کنم، به عنوان بداهه‌پرداز شناخته شده‌ام. به هر حال همیشه این موضوع باعث شده که سر ضبط برنامه و پخش زنده دستم برای بداهه‌پردازی بسته است.
