وضعیت وخیم «زمان آموزش» دانش‌آموزان | گویی ویروس کرونا تنها در مدارس لانه کرده است!
یک پژوهشگر و عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان این مطلب که «بیاییم از بازگشایی مدارس با روی گشاده و آغوش باز استقبال کنیم و در فرایند کار، رایزنی‌ها و مداخلات اصلاحی را انجام دهیم» گفت: دوره‌های طولانی تعطیلی مدارس می‌توانند نابرابری‌ها و شکافهای یادگیری در بین دانش آموزان را افزایش دهند.
حیدر تورانی با اشاره به از سرگیری آموزش حضوری در مدارس با مصوبه اخیر ستادملی مقابله با کرونا اظهار کرد: افت چشمگیر یادگیری و ترک تحصیل دانش آموزان از جمله مهم‌ترین پیامدهای تعطیلی آموزش حضوری و همچنین چالشهای پساکرونای نظام آموزشی کشور محسوب می‌شوند.
وی افزود: افت یادگیری در طول زمان و بدون اقدامات ترمیمی، پیچیده و پیچیده‌تر می‌شود و وقتی دانش آموزان یادگیری‌های پایه را به علت تعطیلی مدارس با یادگیری از راه دور فاقد کیفیت از دست میدهند، دانش و مهارت‌هایی پایه‌ای وجود ندارد که در هنگام بازگشایی بر روی آنها چیزی بنا شود از همین روست که بازگشایی حضوری مدارس ضرورت می‌یابد.
این پژوهشگر و عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با بیان اینکه طبق اعلام سازمان همکاری و توسعۀ اقتصادی در سال ۲۰۲۱، بیش از ۱۸۸ کشور در جهان مدارس را تعطیل کردند و زندگی بیش از ۱.۶ میلیارد کودک، نوجوان و خانواده‌های آنها تحت تأثیر این بحران قرار گرفته است گفت: گرچه به نظر تعطیلی مدارس برای کاهش این پاندمی امری ضروری بوده و از کودکان و اطرافیان آنها حفاظت کرده است، اما فرایند یادگیری کودکان را نیز دستخوش اختلال کرده است.
افزایش نوجوانان دبیرستانی که به حداقل سوادکارکردی «خواندن» و «ریاضی» دست نیافتند
تورانی افزود: بر اساس مطالعات جهانی انجام شده، سهم نوجوانان دبیرستانی که در حال حاضر به حداقل سواد کارکردی خواندن و ریاضی دست پیدا نکرده‌اند، از ۴۰ درصد پیش از پاندمی به ۵۰ درصد افزایش خواهد یافت. همچنین ۲۴ میلیون کودک از مقاطع پیش از دبستان تا پایان متوسطه ممکن است هرگز به مدرسه بازنگردند.
مشروط شدن یادگیری‌ها به میزان سرمایه‌گذاری والدین
وی همچنین به چالش حضور و غیاب و مشروط شدن آموزش‌ها و یادگیری دانش‌آموزان به میزان زمان و سرمایه‌گذاری والدین اشاره و عنوان کرد: با تعطیلی مدارس و انتقال به یادگیری برخط، نظام‌های آموزشی با چالش حضور و غیبت زیاد مواجه شدند، پدیده‌ای که با «افت یادگیری تابستانی» ارتباط دارد و به‌طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است.
این پژوهشگر و عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش افزود: این پدیده نشان می‌دهد که در غیبت از مدرسه، کودکان در مهارت‌ها و شایستگی‌های خود دچار افت می‌شوند. این افت یادگیری با وجود یک پیشینه اقتصادی و اجتماعی ضعیف، رو به وخامت می‌گذارد و به‌این‌ترتیب یادگیری در خانه مشروط به میزان زمان اختصاصی والدین به تدریس، مهارت‌های شناختی و غیر شناختی والدین و منابعی است که آنها می‌توانند در فرایند تدریس سرمایه گذاری کنند.
وضعیت وخیم «زمان آموزش» دانش آموزان
تورانی با بیان اینکه دوره‌های طولانی تعطیلی مدارس می‌توانند نابرابری‌ها و شکاف های یادگیری در بین دانش آموزان را افزایش دهند، به کاهش زمان آموزش در کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر کشور ما از میان حدود ۸۰ کشور شرکت‌کننده در مطالعات تیمز و پرلز از کمترین زمان آموزش برخوردار است و در بحران کرونا این زمان آموزش به سبب تعطیلی آموزش حضوری، وضع وخیمی پیدا کرده است.
وی در ادامه با نقد این دیدگاه که «برخی تصور می‌کنند گویی ویروس کرونا تنها در مدارس لانه کرده و به انتظار شکار طعمه نشسته است» گفت: برخی افراد تنها در موضوع عدم بازگشایی مدارس، بر نظر کارشناسان و متخصصان اهل فن و ستاد کرونا استناد کرده و پای می‌فشارند، نه عکس آن؛ این در حالی است که در بازگشایی مراکز تجمعی و حتی اینک با برداشتن همه محدودیت‌های تردد و تراکم فوق تصور در مراکز پذیرایی، زیارتی، ورزشی، ملاقات‌های خانوادگی، زنگ و آژیر هیچ اعتراضی در برابر کرونا ویروس به صدا در نیامده است.
این پژوهشگر و عضو هیئت علمی پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه زمان برای حضور دانش‌آموزان در مدارس حتی در شرایط نامطمئن و آبستن حوادث، بحران‌ها و بیماری‌های نوظهور هیچ وقت زود نیست و همیشه باید مترصد بازگشایی باشیم گفت: مقاومت‌های غیر کارشناسانه و ابراز دلسوزی‌های خام، چاره کار نیست و لوکوموتیو یادگیری را به لبه پرتگاه کشانده است. بیاییم از بازگشایی مدارس با روی گشاده و آغوش باز استقبال کنیم و در فرایند کار، رایزنی‌ها و مداخلات اصلاحی را انجام دهیم.
تورانی ادامه داد: باید به اصطلاح آب را بیش از این پشت سد نگه نداشته و روزنه‌ها و دریچه‌ها را باز کنیم و با پایش مسیر حرکت آب، موانع احتمالی پیش رو را برطرف و امکانات جلو برنده را افزایش دهیم تا بدین‌سان بر نیروهای بازدارنده فایق آییم. آنگاه آب خود راه‌های نفوذ و مسیرهای حرکتش را بلد است. گشایش مدارس در شرایط امروز مانند دوچرخه‌سواری است. برای بالانس شدن و نیفتادن، باید حرکت کرد.
وی تصریح کرد: البته رویکرد بنده در بازگشایی مدارس و آموزش حضوری به مفهوم کنار گذاشتن تجارب و آموخته‌های آموزش مجازی در فضای دیجیتال نیست، بلکه در پاسخ به افرادی است که با دلایل واهی و غیرمنطقی همچنان بر عدم آموزش حضوری اصرار می‌ورزند.
