یکی از تکنولوژی‌های کنترل هوشمند دسترسی افراد در سطوح مختلف سیستم اکسس کنترل یا به اصطلاح Access Control می‌باشد. اکسس کنترل به منظور افزایش امنیت و کنترل هوشمند تردد به کار گرفته می‌شود. برای مثال، با این سیستم می‌توان سطح دسترسی مشخصی را برای افراد در قسمت‌های مختلف ساختمان یا روی دستگاه‌های مختلف تعریف کرد.
به این معنی که از طریق سیستم مشخص می‌کنیم که چه افرادی با چه سطح دسترسی و در چه بازه زمانی می‌توانند به بخش‌های مختلف از یک ساختمان یا دستگاه دسترسی داشته باشند.
بر این اساس، سیستم اکسس کنترل می‌تواند گزارش‌های امنیتی دقیقی از تردد افراد یا مراجعه آن‌ها به دستگاه‌های مورد نظر ارائه دهد. در ادامه این مطلب با جزئیات بیشتری با اکسس کنترل آشنا می‌شویم و کاربردهای مختلف آن را بررسی می‌کنیم.
اکسس کنترل چیست؟
دستگاه اکسس کنترل یک یا چند رله دارد که از طریق آن‌ها می‌توان مشخص کرد چه کسی، در چه زمانی و با چه سطحی از دسترسی، اجازه دسترسی به مکان یا وسیله‌ای را دارد. این دستگاه‌ها به بالا بردن میزان امنیت و سطح اطمینان مراکز و سیستم‌ها کمک می‌کنند. در واقع، دستگاه اکسس کنترل وسیله‌ای برای محدود کردن اجازه ورود افراد به ساختمان‌های محل کار، اداره‌ها یا سیستم‌های آن‌ها است.
همچنین این سیستم‌ها می‌توانند داده‌های مربوط به رفت و آمد یا استفاده از دستگاه مورد نظر را ثبت کرده و گزارشی از دسترسی افراد به آن‌ها را به مدیران ارائه دهند. از سوی دیگر، اکسس کنترل‌ها امکان صدور دستور به سیستم‌های دیگری مانند درب باز کن‌های اتوماتیک را دارند و در صورت شناسایی افراد خاصی می‌توانند به آن‌ها اجازه ورود بدهند.
در واقع، این دستگاه فقط به کسانی اجازه تردد یا دسترسی می‌دهد که اثر انگشتشان به عنوان منبعی برای احراز هویت آنان در دستگاه اکسس کنترل ثبت شده باشد یا کارتی برای آنان صادر شده باشد.
دستگاه اکسس کنترل چگونه کار می‌کند؟
دستگاه اکسس کنترل در ۳ مرحله کار خود را انجام می‌دهد که عبارتند از:
دریافت اطلاعات افراد
دریافت اطلاعات فرد به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. به عبارتی، فرد می‌تواند از طریق شناسایی چهره، ثبت اثر انگشت، تعیین رمز عبور یا اسکن موارد خواسته شده از سوی دستگاه اکسس کنترل، اطلاعات خود را وارد دستگاه کرده و خود را به اکسس کنترل معرفی کند. در واقع، بسته به اینکه دستگاه اکسس کنترل چه چیزهایی را برای ثبت اطلاعات فرد می‌خواهد، اطلاعات ورودی را به آن می‌دهیم.
احراز هویت افراد
پس از دریافت اطلاعات فردی، دستگاه اکسس کنترل این داده‌ها را در بانک اطلاعاتی خود ثبت می‌کند. حال مشخصات کاربران در دستگاه وجود دارد و سیستم می‌تواند بر اساس آن‌ها فرد خاصی را شناسایی کند تا در ادامه مجوز فرد برای انجام کارهای مورد نظرش را بررسی کند.
تأیید هویت افراد
در نهایت، اکسس کنترل اطلاعات دریافتی از جانب فرد را با اطلاعات هویتی او که قبلا در سیستم ثبت شده بود، تطبیق می‌دهد و در صورت مطابقت اطلاعات، مجوز ورود و خروج یا دسترسی به سیستمی خاص را به او می‌دهد.
کاربرد اکسس کنترل چیست؟
اکسس کنترل در دستگاه حضور غیاب
یکی از موارد استفاده از اکسس کنترل در دستگاه حضور و غیاب است. این سیستم برای ثبت ورود و خروج کارکنان، زمان تردد و محاسبه ساعت کارکرد حقوق آنان مورد استفاده قرار می‌گیرد. استفاده از اکسس کنترل در دستگاه حضور و غیاب یکی از رایج‌ترین کاربردهای این سیستم به شمار می‌رود.
کنترل تردد
برخی مجموعه‌ها نیز دستگاه اکسس کنترل را با هدف کنترل تردد پرسنل یا مجاز و غیر مجاز بودن ورود و خروج آنان استفاده می‌کنند. در این مورد سیستم اکسس کنترل روی ابزارهای مکانیکی مانند قفل و کلید یا موانع فیزیکی مانند گیت تردد نصب می‌شود. هدف از کنترل تردد در این دستگاه‌ها این است که دسترسی افراد به اموال، ساختمان یا حتی یک اتاق را محدود کنند.
کنترل گروهی
از دیگر کاربردهای اکسس کنترل اعمال کنترل گروهی از افراد است. در این موارد می‌توان با استفاده از اکسس کنترل گروهی از افراد را مشخص کرده و برایشان محدودیت‌های دسترسی تردد تعریف کرد.
گزارش گیری
همان طور که اشاره شد، سیستم‌های اکسس کنترل قابلیت ارائه گزارش‌هایی در مورد تردد پرسنل را دارند. از این روی کارفرمایان می‌توانند از اکسس کنترل‌هایی که به شبکه اداری وصل هستند، گزارش تردد و دسترسی‌های کارکنان را دریافت کنند. در واقع، اکسس کنترل شرکت می‌تواند تردد، ورود و خروج افراد و دسترسی آن‌ها به سیستم را ثبت کند و مدیر مجموعه با اتصال به دستگاه از طریق کامپیوتر می‌تواند گزارش فعالیت‌های کارکنان را ببیند.
امکانات سیستم‌های اکسس کنترل
با توجه به آن چه مطرح شد و مدل دستگاه، امکانات کاربردی اکسس کنترل‌ها را در موارد زیر می‌توان خلاصه کرد:
- گزارش گیری از کلیه ورود و خروج‌ها در بازه‌های زمانی مشخص
- ایجاد محدودیت تردد گروهی به تعداد مشخص در یک روز
- تعریف بازه زمانی روزانه و هفته‌ای برای تردد افراد
- قابلیت تعریف بازه‌های زمانی متفاوت برای گروه‌های مختلف
- تعریف مدت اعتبار اطلاعات در نرم افزار برای هر فرد و هر گروه
- امکان تخلیه اطلاعات از طریق شبکه و فلش
- امکان پشتیبان گیری اتوماتیک
- امکان تعریف تاریخ بر اساس تقویم فارسی به همراه تعطیلات رسمی سال
- امکان دریافت اطلاعات افراد به صورت آنلاین و بارگذاری اطلاعات به همین شکل
- قابلیت معرفی دستگاه و کنترل چندین دستگاه با یک نرم افزار
- اعمال دسترسی در ساعات و روزهای خاص به صورت فردی و گروهی به طور آنلاین
- امکان فراخوانی ترددها به صورت روزانه، هفتگی، ماهیانه و بر اساس تاریخ
- قابلیت گزارش گیری اطلاعات افراد به طور کاملا پیشرفته
- امکان استفاده از ماژول وب سرویس
- دسترسی به اطلاعات تردد دستگاه حضور و غیاب به صورت آنی و لحظه‌ای از نرم افزار
مزایای استفاده از سیستم اکسس کنترل
سیستم اکسس کنترل مزایای زیادی را در رابطه با تأمین امنیت محل کار، سیستم‌ها و … برای کاربران و مدیران شرکت‌ها فراهم می‌آورد که در ادامه برخی از مهم‌ترین آن‌ها را آورده‌ایم.
مدیریت یکپارچه
این سیستم امکان احراز هویت تمامی افراد را از طریق یک نرم افزار مرکزی فراهم می‌آورد.
تنوع مدیریتی
با استفاده از سیستم اکسس کنترل می‌توان سطح دسترسی مختلفی را برای افراد مختلف برای اماکن خاص، روزهای معین و ساعات مختلف تعریف کرد.
ثبت ورود و خروج
تردد همه کارکنان بر حسب روز، زمان و اطلاعات فردی آنان در سیستم ثبت می‌شود.
امنیت بالا
سیستم اکسس کنترل بیومتریک این امکان را برای کاربران فراهم می‌کند تا بدون استفاده از کارت یا کلید و تنها با اطلاعات بیومتریک خود مانند اثر انگشت یا چشم نگاری ورود و خروج یا سطح دسترسی خود را کنترل کنند. این سیستم امنیت بسیار بالاتری نسبت به روش‌های سنتی دارا است.
کنترل از راه دور
سیستم اکسس کنترل امکان کنترل از راه دور ورود و خروج کارکنان، دسترسی به سیستم خاص یا تردد کالاها را برای مدیران و مسئولان فراهم می‌کند. همچنین آن‌ها می‌توانند در صورت نیاز دستور باز شدن یا قفل شدن اتوماتیک درب واحد مورد نظر خود را از راه دور صادر کنند.
اتصال به شبکه
سیستم اکسس کنترل امکان اتصال به شبکه را دارد. در این صورت مشکلاتی نظیر کابل کشی و غیره نیز از میان برداشته می‌شود.
اتصال به گیت
سیستم اکسس کنترل برای نظارت بر تردد کارکنان نیز به درب ورودی مجموعه و پارکینگ وصل می‌شود. به این ترتیب با برچسب گذاری و تگ درب پارکینگ می‌توان آن‌ها را باز یا بسته کرد.
