شبکه‌سازی و بازسازی اکوسیستم اقتصادی صنایع‌دستی ضروری است

به گزارش خبرنگار فرهنگی ، همزمان با بیستم خرداد روز جهانی صنایع‌دستی و هفته میراث‌فرهنگی در ایران، رویدادهای مختلفی در کشور برگزار شد. یکی از این رویدادها که با حمایت معاونت صنایع‌دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی به صورت برخط و به زبان انگلیسی و به مدت یک هفته برگزار شد، هفته صنایع‌دستی ایران / IRAN CRAFT WEEKاست.

شیوه‌های جدید درآمدزایی، بروزآوری صنایع‌دستی در عین حفظ میراث، استفاده از فناوری‌های مدرن برای دستیابی به بازارهای جدید، طراحی، بسته‌بندی و صادرات صنایع‌دستی و همچنین سیاست‌گذاری صنایع‌خلاق بر محور صنایع‌دستی از مهمترین محورهای گفت‌وگو سخنرانان و صاحب‌نظران صنایع‌دستی در این رویداد بود.

مخاطب اصلی «هفته صنایع دستی ایران» فعالان خارجی بود

حمیدرضا شش‌جوانی مدیر موسسه توسعه صنایع فرهنگی و خلاق و مدیر علمی رویداد هفته صنایع دستی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی گفت: ایران در میان سایر کشورهای منطقه هم از تنوع بالای صنایع‌دستی برخوردار است و از طرفی با ثبت ۱۱ شهر و ۳ روستا، بیشترین تعداد شهرها و روستاهای جهانی  را در میان کشورهای جهان دارد؛ در همین راستا رویداد هفته صنایع‌دستی ایران برای معرفی صنایع‌دستی و هنرهای سنتی ایران، تبادل نظر میان فعالان، مدیران و کارافرین حوزه صنایع‌دستی به ویژه در شرایط همه‌گیری کرونا، با حمایت معاونت صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی وزارت میراث فرهنگی برنامه‌ریزی و اجرا شد.

مدیر علمی رویداد هفته صنایع‌دستی ایران اظهار داشت: تم اصلی این رویداد استمرار سنت در صنایع‌دستی نوین است و به زبان انگلیسی برای مخاطبان و علاقه‌مندان صنایع‌دستی ایران در خارج از کشور طراحی و برگزار شد، و با توجه به شرایط همه‌گیری کرونا و محدودیت‌هایی که برای سفر متخصصان و برگزاری رویداد در ایران وجود داشت، در طول یک هفته گذشته همه برنامه‌ها از سخنرانی‌ها تا کارگاه‌ها بر صورت آنلاین برگزار شد.

وی با بیان اینکه ایران از سال ۱۳۴۷ در شورای جهانی صنایع‌دستی (WCC) حضور دارد، افزود: تقویت روابط فعالان صنایع‌دستی ایران با افراد اثرگذار در این شورا و نشان دادن پتانسیل‌های ارتباطی در سطوح مختلف محلی‌، منطقه‌ای و بین‌المللی از مهمترین اهداف سیاست‌گذاری این رویداد بود و قطعا این روابط و رایزنی‌ها، نقش بسزایی در اثرگذاری و نقش‌آفرینی ایران در تصمیمات شورای جهانی صنایع‌دستی خواهد داشت.

مدیر موسسه توسعه صنایع‌فرهنگی و خلاق گفت: در این رویداد که روز (چهارشنبه ۲۶ خرداد) آخرین روز آن برگزار شد، تشکیل کنسرسیومی از مهمترین بازیگران بازار و ایجاد زیرساختی همگن که به فعالان عرصه صنایع‌دستی کمک کند را دنبال کردیم تا این کنسرسیوم بتواند بازارهای جدیدی در خارج از ایران برای محصولات فرهنگی هنری و صنایع‌دستی را فراهم کند.

ضرورت شبکه‌سازی و بازسازی اکوسیستم اقتصادی صنایع‌دستی

شش‌جوانی بر ضرورت شبکه‌سازی داخلی و بین‌المللی میان هنرمندان و فعالان حوزه صنایع‌دستی تاکید کرد و گفت: رویداد هفته صنایع‌دستی ایران تشکیل و بازسازی اکوسیستم اقتصادی صنایع‌دستی کشور را در وهله نخست دنبال می‌کند؛ اگر چه اجزای این اکوسیستم جدا جدا وجود دارند، ولی به صورت همگن با هدف توسعه کنار هم نیستند،.

این اقتصاددان فرهنگ خاطرنشان کرد: در این رویداد تلاش شد تا تجربه‌های گروهی صنعت‌گران، کارآفرینان، استادان دانشگاه، بازاریان و تکنسین‌های سایر کشورها به فعالان ایرانی در این حوزه منتقل شود؛ اگر چه در دوران تحریم‌های حداکثری هستیم، اما حضور بیش از ۵۰ میهمان خارجی از ۲۹ کشور که تعدادی از آنها از موثرترین شخصیت‌های بین‌المللی در حوزه صنایع‌دستی هستند برای ایران بسیار مهم است.

وی با بیان اینکه به دلیل تحریم‌های بانکی هنرمندان ایرانی امکان دریافت دستمزدشان را ندارند، گفت: در حال حاضر کنشگران و فعالان صنایع‌دستی کشورهای دیگر هم از بیم تبعات تحریم با بازرگانان ایرانی معامله نمی‌کنند؛ امیدواریم در آینده‌ای نزدیک با لغو و رفع تحریم‌های ناعادلانه و همچنین انجام واکسیناسیون عمومی کرونا و افزایش سفر و گردشگری، بازار صنایع‌دستی مجدد رونق بگیرد و احیا شود.

مدیر موسسه توسعه صنایع‌ فرهنگی و خلاق خاطرنشان کرد: ساختار تولید در اقتصاد جهانی از بخش صنعت به بخش خدمات و فرهنگ در حال تغییر است که در کتاب (کارآفرینی هنر و توسعه اقتصادی / رونی‌.جی فیلیپس) تشریح شده است؛ همچنین سرعت رشد بخش فرهنگ در تولید ناخالص داخلی کشورها از سایر بخش‌ها پیشی گرفته است. از این رو برخی از اقتصاددانان معتقدند «دهه‌های آینده دهه توسعه اقتصاد فرهنگ است».

شش‌جوانی با اشاره به گزارش دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی راهبردی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: ارزش کل صادرات صنایع خلاق ایران (اعم از کالا و خدمات) در سال ۱۳۹۳ بالغ بر۴۴۷.۹ میلیون دلار بوده است. این رقم حدود نیم درصد (۰.۵۴ درصد) از کل صادرات کشور در همان سال را تشکیل می‌داده است. این رقم در مقایسه صادرات ایران با کل صادرات صنایع‌خلاق جهان در همان سال، هفتاد و چهار هزارم (۰.۰۷۴) درصد بوده است که به هیچ روی با توانایی‌های میراثی و هنری ایران هم‌خوان نیست.

وی گفت: اگر چه مزیت‌های نسبی اقتصاد ایران (فرهنگ و هنر، میراث‌فرهنگی و گردشگری) با این انتقال ساختار تولید در جهان تصادفا همساز شده است، ولی بر اساس وضعیت فعلی نمی‌توان توسعه از طریق فرهنگ را برای ایرانیان حتمی دانست.

اقتصاد جهانی در حال فرهنگی‌شدن است

شش‌­جوانی به وبینارها و سخنرانی‌های رویداد هفته صنایع‌دستی ایران اشاره کرد و افزود: مطابق گزارش‌های جهانی درباره میزان رشد صنایع خلاق می‌توان، ساختار  تولید در اقتصاد جهانی به سمت این صنایع میل کرده است به گونه‌ای که برخی اقتصاددانان این روند را فرهنگی‌شدن اقتصاد نامیده‌­اند.

مدیر علمی هفته صنایع‌دستی ایران افزود: «تجمع طبقه­ خلاق» پایه رشد اقتصادی قرن بیست‌­ویکم است؛ ساختار هر اقتصادی در فرآیند توسعه خود، به تدریج به سمت بخش‏‌های کم‏‌وزن‏‌تر، پیشرفته‌‏تر و خلاق‌‏تر حرکت می‏‌کند.

این اقتصاددان فرهنگ گفت: در این رویداد به ظرفیت­‌های صنایع‌دستی و رویداد هفته صنایع‌دستی ایران و  همچنین تحقیقات درباره مزیت‌های نسبی آشکار شده یکنواخت SRCA در کشورهای منطقه و ضرورت توجه سیاست‌گذاران به محصولات و خدمات گردشگری، صنایع خلاق و هنرها اشاره کردم.

وی از نمایندگان کشورهای شرکت‌­کننده در رویداد هفته صنایع‌دستی که در شرایط تحریم ناعادلانه ایران با شرکت خودبه یاری‌گری صلح، هنر و هنرورزان ایرانی آمده‌اند، افزود: در سخنرانی در روز نخست پیشنهاد کردم که برای تقویت صلح در منطقه پرآشوب خاورمیانه، بازار صنایع‌دستی CRAFT FAIR با همکاری اعضای شورای جهانی صنایع‌دستی(WCC) و سازمان‌های منطقه‌­ای نظیر اکو (ECO) به صورت مشترک برگزار شود.

به گزارش گروه فرهنگی ، در رویداد هفته صنایع دستی ایران ( ۲۰ تا ۲۶ خرداد۱۴۰۰) در مجموع ۵۷ میهمان داخلی و خارجی از هنرمندان، مدیران جهانی و فعالان بین‌المللی در حوزه صنایع‌دستی از کشورهای ایتالیا، روسیه، یونان، آلمان، دانمارک، هلند، هند، چین، اندونزی، انگلستان، ایرلند، اسپانیا، استرالیا، اسکاتلند و… و شماری از صاحب نظرانی که در شورای جهانی صنایع‌دستی یا سمت دارند یا از مسئولان سابق این شورا بوده‌اند، حضور داشته و درباره وضعیت کنونی و آینده صنایع‌دستی جهان سخنرانی کردند.

علی‌اصغر مونسان وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و پویا محمودیان معاون صنایع‌دستی و هنرهای‌سنتی وزارت میراث‌فرهنگی، سعد القدومی Saad al-Qaddumi رییس موقت شورای جهانی صنایع‌دستی (WCC)، اکرم ایکراموف Adkham Ikramov رییس شاخه آسیا و اقیانوسیه و راجا فوزیه Raja Fuziah رییس سابق شورای جهانی صنایع‌دستی در این منطقه، عزیز مرتضایف Aziz Murtazaev معاون شاخه آسیای مرکزی شورای جهانی صنایع‌دستی و همچنین روزی گرینلیز Rosy Greenlees و اوشا کریشنا Usha Krishna از روسای سابق شورای جهانی صنایع‌دستی، سرور بختی Sarvar Bakhti رییس موسسه فرهنگ اکو  و الیسا گوییدی Elisa Guidi رییس شاخه اروپای شورای جهانی صنایع دستی از سخنرانان اصلی روز نخست (پنجشنبه ۲۰ خرداد) این رویداد و همزمان با روز جهانی صنایع‌دستی بودند.

حضور پژوهشگران، کارآفرینان، هنرمندان و صاحبان تجارت­خانه­‌ها که از ۲۹ کشور از سراسر دنیا در این رویداد شرکت کردند،به اندازه‌ای بود که می‌توان این رویداد را در زمره مهم‌ترین رویدادهای صنایع‌دستی در سه، چهار دهه اخیر قرار داد. در آیین اختتام این رویداد، از سه نفر از کارآفرینان اجتماعی صنایع‌دستی و فعالان روستایی با اهدای جایزه قدرانی و همچنین از مجله CRAFT LAND رونمایی شد.